زمان مطالعه: 7 دقیقه
15 اردیبهشت 1404
سئو تکنیکال، شامل تکنیکهایی است که با تجربه کاربری (UX)، افزایش سرعت و متناسب بودن سایت با فضای موبایل سروکار دارد. به همین دلیل به این بخش از بهینهسازی سئو سایت اصطلاحاً «سئو فنی» هم گفته میشود. مهمترین هدف سئوی تکنیکال، دیده شدن (Visibility) سایت در نتایج موتورهای جستوجو مخصوصاً گوگل است. بسیاری از افراد وقتی که با واژه «سئو» روبهرو میشوند، فقط سئوی داخلی یا سئو خارجی به ذهنشان میرسد. در صورتی که سئو فنی به محتوا یا لینکسازی مربوط نمیشود و با سایر روشها فرق دارد. بنابراین، مفهوم و کاربردهای سئوی فنی معمولاً نادیده گرفته میشود. به همین دلیل، در این مطلب از وبلاگ HDM به سئوی تکنیکال، اهمیت و نحوه تأثیرگذاری آن بر رتبهبندی سایت اشاره میکنیم. سئو تکنیکال (Technical SEO)، یکی از روشهای بهینهسازی سایت است که به زیرساخت فنی وبسایت مربوط میشود. این نوع سئو به جای تمرکز روی محتوای متنی یا لینکسازی، روی عملکرد بینقص، کُدنویسی استاندارد و ایندکس شدن سایت تمرکز دارد. به عقیده کارشناسان، سئو فنی مهمترین مکمل برای سئو داخلی است؛ زیرا سئوی فنی، زیرساختهای لازم را برای عملکرد سئوی داخلی فراهم میکند. نکته مهم این است که بدون رعایت اصول فنی، حتی بهترین محتوا هم نمیتواند رتبه بالایی کسب کند. در عوض، اجرای موفقیتآمیز سئو فنی باعث میشود که صفحات سایت توسط موتورهای جستوجو به راحتی ایندکس شوند. در نتیجه، سئو تکنیکال به سهولت دسترسی، امنیت و تجربه کاربران کمک میکند و مکملی برای سایر روشهای بهینهسازی سئو است.
اهمیت سئو تکنیکال چیست؟
از جمله اهمیتهای سئو تکنیکال برای هر سایت باید به موارد زیر اشاره کنیم:- افزایش سرعت بارگذاری یا لودینگ صفحات: سرعت مناسب باعث بهبود تجربه کاربری و کاهش نرخ پرش میشود. به طور کلی، گوگل سایتهای پرسرعت را در رتبهبندی بهتری قرار میدهد.
- ایندکسپذیری سایت: بهینهسازی فایلهای Robots.txt و نقشه سایت، دسترسی موتورهای جستوجو را آسان میسازد. این موضوع مهم باعث میشود که صفحات مهم سایت، سریعتر شناسایی شوند.
- تقویت امنیت سایت: استفاده از پروتکلهای تخصصی، اعتبار هر سایتی را افزایش میدهد. امنیت بالا، اعتماد کاربران و موتورهای جستوجو را بالا میبرد و سایت، جایگاه بهتری در نتایج جستوجو پیدا میکند.
- سازگاری با موبایل و سایر نمایشگرها: طراحی واکنشگرا در رتبهبندی نتایج جستوجوی موبایل تأثیر مستقیمی دارد. سایتهایی که در همه نمایشگرها از جمله موبایل و مانیتور عملکرد خوبی دارند، رتبه بهتری هم از گوگل میگیرند.
نگاهی به تفاوت سئو فنی (تکنیکال) با سایر بخشهای سئو
به طور کلی، سئو فنی پایهای برای اجرای موفقیتآمیز سایر تکنیکهای سئو محسوب میشود. بنابراین، بدون وجود سئو تکنیکال، سایر استراتژیها اثربخشی محدودی دارند و به موفقیت کامل نمیرسند. این اتفاق بهدلیل تفاوتهای سئو تکنیکال با سایر روشها از لحاظ طراحی استراتژی، نوع ابزارها و هدف از بهینهسازی است. برای درک بهتر تفاوتهای بین سئو تکنیکال، داخلی و خارجی به جدول زیر نگاه کنید:فاکتورهای مقایسه | سئو تکنیکال | سئو داخلی | سئو خارجی |
تمرکز اصلی | زیرساخت فنی و بهینهسازی کد | محتوای صفحات و بهینهسازی کلمات کلیدی | لینکسازی و اعتبار دامنه |
هدف نهایی | بهینهسازی دسترسی و خزیدن راحتتر سایت | بهبود کیفیت محتوا و ساختار صفحات | افزایش اعتبار سایت با اقدامات سئو در خارج از محیط سایت |
رایجترین ابزارها | Google Search Console و Screaming Frog | Google Keyword Planner و Rankmath SEO | Ahrefs، Majestic و SEMrush |
معیارهای سنجش | سرعت لود، ایندکسپذیری، امنیت و طراحی ریسپانسیو | نرخ کلیک، نرخ ماندگاری و بهینهسازی متاتگها | تعداد و کیفیت بکلینکها و اعتبار دامنه (Domain Authority) |
نقش در سئو | زیرساخت و فونداسیون اصلی سایت | بهینهسازی محتوا و ساختار داخلی سایت | لینکسازی خارجی و دیده شدن سایت در فضای وب |
مهمترین فاکتور در سئوی تکنیکال چیست؟
مهمترین عنصر در سئو تکنیکال «دسترسی آسان و صحیح به صفحات سایت» است. بدون زیرساخت سالم و ایندکسپذیری سایت، هیچ محتوای مهمی در نتایج جستوجو ظاهر نمیشود. این بخش، پایه و اساسِ دیدهشدن در موتورهای جستوجو است. بنابراین، خطا در بهینهسازی فنی سایت باعث حذف صفحات مهم و ارزشمند از ایندکس شود. علاوه بر این عنصر حیاتی، عناصر مهم دیگری هم در سئو تکنیکال وجود دارند که عبارتاند از:بهینهسازی آدرس URL و استانداردسازی آن
ساختار URL، یکی دیگر از عناصر مهم سئو تکنیکال است که درک مسیر سایت را برای موتورهای جستوجو ساده میکند. استفاده از URLهای کوتاه، توصیفی و بدون کاراکترهای اضافی از جمله اقدامات سئو فنی برای بهینهسازی URL هستند. همچنین، کوتاه کردن آدرس URL و استفاده از کلمات کلیدی در آدرس صفحات باعث ایندکس بهتر سایت میشوند.بهینهسازی سرعت بارگذاری صفحات سایت
سرعت بارگذاری صفحه (Page Speed یا Loading Speed) یکی از عوامل تعیینکننده در رتبهبندی در نتایج جستوجو است. سایتی که آهسته بارگذاری میشود، نرخ پرش بالایی دارد و رضایت کاربران را کاهش میدهد. بهینهسازی و کاهش حجم تصاویر، فشردهسازی کدها و استفاده از شبکههای توزیع محتوا (CDN) تأثیر مستقیمی روی سرعت بارگذاری دارند.دسترسی به فایل Robots.txt و نقشه سایت XML
فایل Robots.txt، مسیر دسترسی رباتهای خزنده را کراولرها (Web Crawlers) را هدایت میکند. همچنین، وجود این فایل جلوی ایندکس شدن صفحات غیر ضروری سایت را میگیرد. در کنار این فایل، نقشه سایت XML هم یکی دیگر از عناصر مهم سئو فنی است. نقشه سایت، یک لیست جامع از تمام صفحات قابل ایندکس سایت را در اختیار موتورهای جستوجو میگذارد. این دو فایل در کنار همدیگر، مهمترین ابزارهای کنترل دسترسی در سئو تکنیکال هستند.تأمین امنیت سایت با استفاده از پروتکل HTTPS
مهمترین کاربرد پروتکل HTTPS، حفاظت از دادههای کاربران است و یک معیار امنیتی مهم برای موتورهای جستوجو محسوب میشود. به همین دلیل، جایگاه سایتهایی که گواهینامه SSL ندارند، دیر یا زود در نتایج گوگل سقوط میکند. رعایت این نکته، علاوه بر اینکه امنیت را افزایش میدهد، در جلب اعتماد کاربران هم نقش دارد.طراحی واکنشگرا و موبایل فرندلی (Mobile-Friendly)
طراحی واکنشگرا یا اصطلاحاً ریسپانسیو (Responsive Design)، مهمترین عنصر برای بهینهسازی تجربه کاربری در دستگاههای مختلف است. گوگل، سایتهایی را که برای فضای موبایل بهینهسازی نشدهاند، در رتبههای پایینتر نمایش میدهد.
بهترین روش برای بررسی سئوی تکنیکال چیست؟
بررسی سئو تکنیکال، از جمله مهمترین مراحل بهینهسازی یک وبسایت است. تحلیل و بررسی سئو تکنیکال باید منظم، دقیق و مبتنی بر دادههای فنی باشد. با ارزیابی سئو تکنیکال، میتوان متوجه خطاهای فنی، مشکلات ایندکسپذیری سایت و ضعف در تجربه کاربری شد. برای این کار، روشهای مختلفی وجود دارند که مهمترینشان در ادامه شرح داده شدهاست.روش بررسی سئو فنی با ابزارهای تخصصی
استفاده از ابزارهای تخصصی، سریعترین و دقیقترین راه برای کشف مشکلات فنی سایت است. این ابزارها گزارشهای کاملی از خطاها و پیشنهادهای بهینهسازی ارائه میدهند. بعضی از ابزارهای مهم عبارتاند از:- گوگل سرچ کنسول (Google Search Console): خطاهای ایندکس، باگهای ساختاری و هشدارهای امنیتی سایت توسط پلتفرم گوگل سرچ کنسول شناسایی و گزارش میشوند.
- ابزار Screaming Frog SEO Spider: ساختار URL، وضعیت کدهای HTTP، متاتگها و لینکهای داخلی سایت را بهصورت کامل کراول و تجزیهوتحلیل میکند. این ابزار در کشف باگهای فنی و بهینهسازی ساختار صفحات هم نقش مهمی دارد.
- ابزار PageSpeed Insights: یکی از سرویسهای رسمی گوگل برای تحلیل سرعت و عملکرد فنی صفحات وب است. این ابزار با ارائه گزارش دقیق از معیارهای Core Web Vitals، مشکلاتی مثل زمان بارگذاری صفحه سایت را شناسایی میکند.
- ابزار تخصصی Ahrefs Site Audit: این ابزار، تمام مشکلات فنی سایت از جمله خطاهای Crawl، لینکهای شکسته (broken Links) و بهینهسازی تگها را ردیابی میکند. همچنین، این قابلیت را دارد که با نمرهدهی به سلامت فنی سایت، مسیرهای بهینهسازی را پیشنهاد میدهد.
- ابزار کاربردی SEMrush Site Audit: ابزار پلتفرم Semrush به بررسی مشکلات فنی، سیگنالهای HTTPS ،AMP و خطاهای Core Web Vitals میپردازد. این ابزار با اولویتبندی خطاها، راهنمای گامبهگام برای بهینهسازی تکنیکال هم ارائه میدهد.
بهینهسازی با کمک روشهای دستی
بهینهسازی دستی سئو تکنیکال، این امکان را به متخصص سئو میدهد که ساختار سایت را بدون واسطه بررسی کند. از جمله روشهای دستی برای بررسی سئو فنی عبارتاند از:- بررسی کدهای منبع
- مشاهده وضعیت Robots.txt
- آزمایش عملکرد صفحات بهصورت دستی
- استفاده از دستور ایندکس Site:example.com در سرچ گوگل
سئوی تکنیکال با روشهای تخصصیتر
روشهای غیر معمول و کمتر رایج، توسط افراد متخصص و باتجربه استفاده میشوند. مثلاً تست فایلهای log سرور، مانیتورینگ real-time رفتار کراولرها و تحلیل دادههای raw از سرچ کنسول از جمله این روشها هستند. رایجترین روش، بررسی لاگهای سرور است که الگوی خزش یا کراول کردن رباتهای گوگل را نشان میدهد. همچنین، این قابلیت مهم را دارد که خطاهای پنهان در مسیر ایندکس سایت را شناسایی کند. در مجموع، ترکیب این تکنیکها با ابزارهای تخصصی، وضعیت سلامت فنی سایت را به تیم فنی نشان میدهد.بررسی تخصصی سئو Technical با تست A/B فنی
روش تست A/B، شامل ارزیابی دو نسخه متفاوت از سایت با تغییرات فنی مشخص است. در این روش، نتایج نسخههای تستشده بهصورت عددی بررسی و مقایسه میشوند. بهعنوان مثال، متخصص سئو با روش تست A/B، دو نسخه از یک صفحه سایت را با سرعت بارگذاری متفاوت آزمایش میکند؛ یکی با تصاویر کمحجم و دومی با تصاویر سنگین. در پایان، نرخ کلیک و رتبهبندی هر صفحه در نتایج جستجوی گوگل بررسی میشود. هر صفحهای که عملکرد بهتری داشته باشد، نسخه نهایی است.با اشتباهات رایج در سئوی فنی آشنا شوید
مرگبارترین اشتباه در سئو فنی، جلوگیری از ایندکس شدن سایت از طریق فایل Robots.txt است. این اشتباه آنقدر تأثیرگذار است که معمولاً باعث حذف کامل صفحات از نتایج جستوجو میشود. علاوه بر این، چندین اشتباه رایج دیگر هم در سئوی فنی وجود دارند که عبارتاند از:- جدی نگرفتن سرعت سایت
- لینکسازی داخلی غیر اصولی
- نقشه سایت XML ناقص یا غیر فعال
- تنظیم اشتباه ریدایرکتهای 301 و 302
- طراحی سایت فقط برای نمایش در صفحه مانیتور
- استفاده بیشازحد از JavaScript بدون بهینهسازی
چند نکته ضروری در اجرای سئو تکنیکال که باید بدانید!
سئو تکنیکال بدون رعایت جزئیات مهم و تخصصی، عملاً بیاثر است. با رعایت چند مهمی که در ادامه بررسی میکنیم، عملکرد فنی سایت مطابق با الگوریتمهای موتور جستوجو حفظ میشود:- استفاده صحیح از HTTP Headers: هدرهای HTTP نقش مهمی در ارتباط میان مرورگر، سرور و موتور جستوجو ایفا میکنند. هدرهایی مثل Cache-Control، X-Robots-Tag و Content-Type تعیین میکنند که صفحه چگونه باید ایندکس شود. تنظیم دقیق این هدرها باعث بهبود امنیت، سرعت و سازگاری صفحات با الگوریتمهای گوگل میشود.
- بهینهسازی بودجه خزش یا کرال باجِت (Crawl Budget): موتورهای جستوجو، مقدار مشخصی از بودجه خزش را برای هر سایت اختصاص میدهند. صفحات سایتها هم بر اساس همین بودجه خزش، ایندکس میشوند. سایتهای دارای URL غیر اصولی، صفحات تکراری و خطاهای زیاد، این بودجه ارزشمند را هدر میدهند. در عوض، مدیریت لینکهای داخلی، حذف صفحات اضافه و بهینهسازی سرعت به بهینهسازی بودجه خزش و ایندکس شدن سایت کمک میکنند.
- استفاده صحیح از تگهای کنونیکال: تگ کنونیکال (Canonical Tag)، صفحه اصلی سایت را به موتورهای جستوجو معرفی میکند. با اجرای صحیح این تگ، علاوه بر حفظ شدن اعتبار دامنه سایت، صفحه اصلی هم ایندکس میشود. این تنظیم ساده، تاثیر قابل توجهی در استراتژی سئوی تکنیکال دارد.