زمان مطالعه: 7 دقیقه
17 اردیبهشت 1404
چک لیست سئو تکنیکال، مجموعهای کامل از مراحل و اقدامات مشخصی است که برای بهینههای فنی سایت انجام میشوند. این چک لیست شامل بررسی و بهینهسازی عناصر مهمی مثل سرعت سایت، ساختار URL، فایل Robots.txt، نقشه سایت و طراحی ریسپانسیو است. مهمترین اهداف چک لیست سئو فنی، کمک به ایندکس شدن صفحات مهم سایت، رفع خطاهایی مثل ارور 404 و سایر مشکلات هستند. بسیاری از کارشناسان سئو و تیمهای تخصصی، با استراتژیهای سئو تکنیکال سروکار دارند. با این حال، بعضی از آنها نمیدانند که از کجا شروع کنند و چه مواردی را در چکلیستشان بیاورند. در ادامه این مطلب از وبلاگ HDM، کامل ترین چک لیست سئو تکنیکال را در اختیارتان میگذاریم تا از این موانع عبور کنید.کاملترین چک لیست سئو تکنیکال
در بین تمام عناصر، قابلیت کراول شدن (Crawlability) و ایندکس شدن صفحات سایت، مهمترین موارد چکلیست سئو تکنیکال هستند. بدون بهینهسازی این موارد، حتی بهترین محتوای سایت هم شانسی برای دیده شدن در نتایج جستوجو ندارد. علاوه بر این موارد، بیش از 10 مورد دیگر هم وجود دارند که در چکلیست اضافه شدهاند.بهینهسازی ساختار URL
URLهای استاندارد باید ترجیحاً کوتاه، فاقد کلمات اضافه و شامل کلمات کلیدی باشند. آدرسهای طولانی، عددی یا دارای پارامترهای پیچیده، درک موضوع صفحه را برای ربات خزنده یا وب کراولر (Web Crawler) دشوار میکند. بهترین روشهای بهبود ساختار URL در سئوی فنی عبارتاند از:- سادهسازی ساختار URL
- استفاده از اسلاگهای معنادار
- حذف نشانهگذاریهای اضافه در آدرس صفحات
وضعیت ایندکس صفحات سایت
وضعیت ایندکس صفحات نشان میدهد که چه بخشی از محتوای سایت توسط موتور جستوجو پردازش شده است. اُفت در آمار ایندکس سایت معمولاً به دلایل فنی یا دستورات محدودکننده در فایلهای متا و robots.txt رخ میدهد. برای بهبود وضعیت ایندکس سایت میتوان از گزارشهای Index Coverage در گوگل سرچ کنسول استفاده کرد. همچنین، رفع خطاهای موجود و ارسال مجدد صفحات کلیدی در نقشه سایت (Sitemap) به ایندکس شدن سایت کمک میکنند.دسترسی به فایل robots.txt
این فایل، تعیین میکند که ربات خزنده موتورهای جستوجو به کدام صفحات سایت دسترسی پیدا کند یا نکند. وجود دستوراتی مثل Disallow یا استفاده نادرست از Wildcard، باعث ایندکس نشدن بخشهای اصلی سایت میشود. فایل robots.txt باید با استفاده از ابزارهای تخصصی مثل robots.txt Tester ارزیابی و تست شود.بهینهسازی سرعت بارگذاری صفحات
سرعت بارگذاری نقش مهمی در نرخ پرش سایت دارد. به همین دلیل است که سایتهای کُند و آهسته همیشه با افت رتبه در نتایج جستوجو روبه هستند. عواملی مثل حجم بالای تصاویر، اجرای اسکریپتهای سنگین و پاسخدهی کُند از طرف سرور روی سرعت سایت تاثیر میگذارند. کارشناسان سئو برای بهبود سرعت سایت به سراغ بهینهسازی تصاویر، شبکه تحویل محتوا (CDN) و فعالسازی کش مرورگر میروند. در حالی که پشتیبانی فنی وب سایت میتواند وظایفی مانند افزایش سرعت بارگذاری، بهروزرسانی سیستم مدیریت محتوا یا رفع ارورهای فنی را بر عهده بگیرد، اما مواردی مانند ساختاردهی اصولی URLها، تنظیم تگهای کنونیکال، یا تعیین استراتژی ریدایرکتها معمولاً در حیطه تخصص کارشناس سئو تکنیکال قرار میگیرد. به همین دلیل، برای اجرای مؤثر چکلیست سئو تکنیکال، همکاری بین تیم فنی و متخصص سئو ضروری است.
پروتکل HTTPS و گواهی SSL
پروتکل HTTPS، امنیت اطلاعات کاربران را در هنگام مرور وبسایت تأمین میکند. گوگل، سایتهای مجهز به این پروتکل امنیتی را بهعنوان وبسایت امن، در رتبهبندی در نظر میگیرد. برای بهبود این موضوع در سایت باید موارد زیر را در نظر گرفت:- فعالسازی گواهی SSL معتبر
- انجام ریدایرکت 301 از نسخه HTTP به HTTPS
- اطمینان از بارگذاری تمام منابع سایت از طریق HTTPS
ریدایرکتهای داخلی و خارجی
زنجیره ریدایرکت (Redirect Chain) و اشتباه در ریدایرکت کردن صفحات، سرعت سایت را کاهش میدهد و سیگنالهای منفی به گوگل ارسال میکند. برای برطرف کردن این موضوع، ریدایرکتهای اشتباه با کمک خدمات سئو شناسایی و حذف میشوند. همچنین، لینکهای قدیمی باید جایگزین شوند و استفاده از ریدایرکت 301، در دستور کار قرار بگیرد.ساختار هدینگها (از H1 تا H4)
استفاده نادرست از تگ H1 و بینظمی در ترتیب هدینگها، باعث سردرگمی خزندهها و ایندکس نشدن سایت میشود. ساختار هدینگ باید سلسلهمراتبی و مطابق با ساختار منطقی محتوا باشد؛ فقط در چنین شرایطی است که موضوع صفحه سایت، بهدرستی شناسایی میشود. برای بهبود این موضوع، ترتیب منطقی در هدینگها را رعایت کنید. همچنین، از کلمات کلیدی در هدینگها استفاده کنید تا ساختار محتوا برای موتور جستوجو قابل درک باشد.دادههای ساختاریافته (Structured Data)
دادههای ساختاریافته، اطلاعات سازماندهیشدهای هستند که در قالب کُد تعریف شدهاند. این اطلاعات به گوگل کمک میکنند تا نوع و محتوای صفحه را دقیقتر درک کند. بدون این اطلاعات، سایت از مزیت نمایش در قالب rich results مثل رتبهبندی ستارهای گوگل محروم میشود. برای بهبود دادههای ساختاریافته، باید از استانداردهای Schema.org متناسب با نوع محتوا (مثل مقاله یا محصول) استفاده کرد. بعضی از کارشناسان سئو، کدهای JSON-LD را به صفحات سایت اضافه میکنند تا اطلاعات بهصورت دقیق به موتورهای جستوجو ارائه شوند. همچنین، بعضی از کارشناسان با استفاده از ابزارهایی مثل Google Rich Results Test، صحت و کامل بودن کدها را بررسی میکنند.مدیریت خطای 404 در صفحات سایت
اگر صفحات 404 سایت، بیشاز حد باشند، باعث افزایش نرخ خروج از سایت میشوند. لینک دادن به صفحات حذفشده در سایت، یکی از دلایل اصلی ارور 404 است. برای بهبود این موضوع، در ابتدا باید صفحات 404 از طریق کنسول گوگل یا ابزارهای بررسی لینک شناسایی کرد. همچنین، حذف یا اصلاح لینکهای داخلی شکسته هم یکی دیگر از روشهای رفع ارور 404 محسوب میشود.موبایل فرندلی (Mobile-Friendly) بودن سایت
سازگاری سایت با دستگاههای موبایل، یکی از معیارهای اصلی رتبهبندی در گوگل است. اگر ساختار صفحه، طراحی و عناصر آن برای صفحه موبایل بهینهسازی نشوند، نرخ پرش و نارضایتی کاربران بالا میرود. برای بهینهسازی سایت برای فضای موبایل باید از طراحی ریسپانسیو (Responsive Design) استفاده کرد. همچنین، با تغییر اندازه فونت، حذف عناصر مزاحم و تست با ابزار Mobile-Friendly Test میتوان این موضوع را در سئوی فنی مدیریت کرد.هسته حیاتی وب یا کُور وِب وایتال (Core Web Vitals)
معیار Core Web Vitals، مجموعهای از شاخصهای فنی گوگل برای ارزیابی تجربه کاربری (UX) در سایت است. این شاخصها شامل سرعت بارگذاری (LCP)، پایداری بصری (CLS) و پاسخ سریع به تعاملات کاربران (FID) میشوند. معیارهای Core Web Vital بهصورت مستقیم روی رتبهبندی صفحات تاثیر میگذارند و از مهمترین فاکتورهای چک لیست سئو تکنیکال محسوب میشوند. متخصصان سئو تکنیکال معمولاً از روشهای زیر برای بهبود هسته حیاتی وب استفاده میکنند:- بهینهسازی عواملی مثل زمان پاسخ سرور و کاهش کدهای CSS/JavaScript
- بررسی امتیاز صفحه از طریق ابزار تخصصی PageSpeed Insights
- بهینهسازی زمان پاسخگویی جاوا اسکریپت
- جلوگیری از جابهجایی ناگهانی محتوا
- فشردهسازی تصاویر
استفاده بهینه از CDN (شبکه توزیع محتوا)
شبکه CDN، فایلهای سایت را در سرورهای مختلف و در نقاط جغرافیایی گوناگون ذخیره میکند. این کار باعث میشود که محتوا با سرعت بالاتری به کاربران نمایش داده شود. استفاده نکردن از CDN در سایتهایی که مخاطب بینالمللی یا ترافیک بالایی دارند، باعث افت سرعت و تجربه کاربری میشود. برای حل این موضوع، باید شبکه CDN سازگار با زیرساخت فنی سایت انتخاب شود. همچنین، فعالسازی کش استاتیک و تنظیم صحیح دامنههای CDN در پنلها و DNS، از اقدامات مؤثر برای بهینهسازی سئو تکنیکال هستند.وبینار «رفع چالشهای تیم فنی و تیم سئو» به بررسی اختلافها و ناهماهنگیهای رایج بین این دو تیم میپردازد و راهحلهایی عملی برای بهبود همکاری و عملکرد پروژهها ارائه میدهد. اگر بین توسعه و سئو همیشه یک دیوار نامرئی حس میکنید، این وبینار برای شماست.
معماری اطلاعات (Information Architecture)
معماری اطلاعات به سازماندهی، ساختاربندی و برچسبگذاری یا تگ محتوا در یک وبسایت اشاره دارد. به طور کلی، معماری اطلاعات باعث میشود که کاربران و موتورهای جستوجو به صفحات مورد نظرشان دسترسی پیدا کنند. برای بهبود معماری اطلاعات، باید یک ساختار سلسلهمراتبی و منطقی برای صفحات سایت ایجاد کرد. همچنین، استفاده از لینکهای داخلی و قرار دادن صفحات اصلی در اولویت بالاتر، باعث بهبود اعتبار و ایندکس شدن سایت میشوند.بررسی بودجه خزش یا کرال باجت (Crawl Budget)
کرال باجت یا بودجه خزش، مقدار صفحاتی است که ربات گوگل در هر بازدید از سایت بررسی میکند. این موضوع، از جنبههای مهم سئوی تکنیکال است و مستقیماً روی نحوه خزش، ایندکس شدن و رتبهبندی صفحات سایت تاثیر میگذارد. برای بهبود بودجه خزش، باید صفحات کمارزش سایت را حذف یا اصطلاحاً noindex کرد. همچنین، بهینهسازی فایل robots.txt، استفاده از تگ کنونیکال (canonical tags) و حذف ریدایرکتهای غیرضروری، از جمله راهکارهای بهبود کرال باجت هستند.اشتباهات رایج در اجرای چکلیست سئوی تکنیکال
رعایت کردن اصول بهینهسازی در اجرای چکلیست سئو تکنیکال، مهم است؛ اما جلوگیری از خطاهای رایج و مرگبار، اهمیت دوچندان دارد. اشتباهات تکنیکال، حتی اگر جزئی باشند، باز هم به کل استراتژی سئو ضربه میزنند. از جمله اشتباهات رایج در اجرای چک لیست سئو فنی عبارتاند از:استفاده همزمان از نسخههای مختلف دامنه بدون ریدایرکت
نمایش نسخههای www و بدون www یا http و https بهصورت همزمان، باعث ایجاد محتوای تکراری میشود. در نتیجه، رباتهای جستوجوگر گوگل دچار سردرگمی میشوند و به اعتبار دامنه سایت آسیب میرسد. کارشناسان سئو، مراحل زیر را برای جلوگیری از این اشتباه در نظر میگیرند:- مرحله اول: تنظیم ریدایرکت 301 دائمی به نسخه اصلی (Canonical) دامنه
- مرحله دوم: مشخص کردن نسخه اصلی دامنه سایت در گوگل سرچ کنسول
غیرفعال بودن فایل robots.txt یا بلاک کردن مسیرهای مهم
استفاده نادرست از فایل robots.txt و بلاک شدن مسیرهای کلیدی مثل /blog یا /products، باعث حذف صفحات ارزشمند از ایندکس گوگل میشود. برای جلوگیری از این اشتباه، فایل robots.txt را همیشه تست کنید و از عملکرد آن در سرچ کنسول مطمئن شوید.نادیده گرفتن گزارشهای گوگل سرچ کنسول (Google Search Console)
نادیده گرفتن هشدارها و گزارشهای خطا در گوگل سرچ کنسول، یکی از مرگبارترین اشتباهات سئو تکنیکال است. این اشتباه باعث میشود که مشکلات فنی مثل خطای کراول (Crawl error) یا دادههای ساختاریافته ناقص، مدتها در همان حالت باقی بمانند. برای جلوگیری از این اشتباه، تبهای Coverage، Core Web Vitals و Enhancements را در گوگل سرچ کنسول چک کنید. همچنین، در صورت مواجهه با هشدار و خطاها، بهموقع دستبهکار شوید و کار را به یک تیم حرفهای بسپارید.استفاده بیشازحد اسکریپتها و پلاگینهای سنگین
بارگذاری بیشازحد کدهای جاوا اسکریپت و پلاگینهای مختلف، باعث کُند شدن سایت و کاهش نمره Core Web Vitals میشود. این مشکلات، در فضای موبایل بدتر میشوند و افزایش نرخ پرش را به همراه دارند. متخصصان سئو برای جلوگیری از این اشتباه مرگبار در چک لیست سئو تکنیکال، اقدامات زیر را انجام میدهند:- چک کردن کامل کدهای موجود در سایت
- حذف یا جایگزین کردن اسکریپتهای غیرضروری
- استفاده از تکنیک بارگذاری تنبل یا لِیزی لود (Lazy Load) برای منابع غیر ضروری (مثل ویجتها یا پلاگینهای غیر مهم)