زمان مطالعه: 6 دقیقه11 تیر 1404
طراح سایت، ظاهر سایت را می‌سازد و برنامه نویس، مغز پشت پرده است. طراح با رنگ‌ها، عکس‌ها و فونت‌ها سر و کار دارد و برنامه نویس با کد و زبان‌های برنامه نویسی کار می‌کند. به طور کلی، حضور هر دو برای طراحی و راه‌اندازی یک سایت کامل، لازم است. شباهت اصلی‌شان هم این است که هر دو باید به تجربه کاربر و هدف نهایی سایت فکر کنند. البته، تفاوت‌های مهمی هم دارند که اکثرشان به وظایف آن‌ها در راه‌اندازی سایت مربوط می‌شوند. در این مطلب از
وبلاگ HDM، به تفاوت برنامه نویسی و طراحی و وظایف هر کدام سایت اشاره می‌کنیم.
نگاهی به تفاوت طراحی سایت و برنامه نویسی
طراحی سایت یعنی ساختن ظاهر، چیدمان و تجربه کاربری سایت به‌شکلی که جذاب، قابل فهم و کاربردی باشند. برنامه نویسی سایت به معنای نوشتن کدهایی است که منطق، عملکرد و ارتباط پشت‌صحنه سایت را مدیریت می‌کنند. بنابراین، طراح روی ظاهر سایت متمرکز است و برنامه نویس به عملکرد صحیح آن.
همچنین، طراح سایت از ابزارهایی مثل فتوشاپ، فیگما یا HTML و CSS استفاده می‌کند. در عوض، برنامه نویس معمولاً با زبان‌هایی مثل JavaScript، PHP، Python یا Node.js طرف است. یکی با زیبایی سر و کار دارد و دیگری با منطق و کد. در ادامه، به مزایا و معایب هر کدام مفصلاً اشاره می‌کنیم.
مزایا و معایب طراحی سایت
در پروژه‌هایی که بیشتر تمرکز روی ظاهر و تجربه کاربری است، طراحی سایت نقش کلیدی دارد. جدول زیر نشان می‌دهد که این مهارت چه ویژگی‌های منفی و مثبتی در روند اجرای پروژه دارد:
| مزایا |
معایب |
| یادگیری سریع و راحت برای شروع مسیر |
محدودیت در اضافه کردن قابلیت‌های پیچیده به سایت |
| قابل اجرا با ابزارهای ساده مثل وردپرس (WordPress) |
نیاز مکرر به هماهنگی با برنامه نویس برای بخش‌های فنی |
| مناسب برای پیاده‌سازی رابط کاربری جذاب |
وابستگی شدید به ظاهر سایت |
| زمان اجرای کوتاه‌تر در پروژه‌های ساده |
محدودیت در مدیریت داده، دیتابیس یا منطق‌های پیچیده پشت‌صحنه |
مزایا و معایب برنامه نویسی سایت
وقتی پروژه به قابلیت‌های اختصاصی و تعاملات پیچیده نیاز دارد، برنامه نویسی سایت وارد عمل می‌شود. جدول زیر، نشان می‌دهد که در چنین پروژه‌هایی با چه مزایا و چالش‌هایی روبه‌رو هستیم:
| مزایا |
معایب |
| امکان پیاده‌سازی هر نوع قابلیت پیشرفته |
نیاز به زمان بیشتر نسبت به طراحی سایت |
| قدرت کنترل و بهینه‌سازی سایت |
نیاز به مهارت‌های پیچیده‌تر و تخصصی‌تر |
| قابلیت مقیاس‌پذیری و گسترش پروژه در آینده |
پیچیدگی‌های خاص در رفع باگ‌ها و نگهداری پروژه |
| استقلال در توسعه امکانات مختلف سایت |
نیاز به دستمزد بیشتر برای برنامه نویسی سایت |
طراحی سایت بهتر است یا برنامه نویسی آن؟
در پروژه طراحی سایت، نه طراحی مهم‌تر است و نه برنامه نویسی؛ هر دو مکمل همدیگر هستند. اما اگر بخواهیم مقایسه دقیق‌تری داشته باشیم، باید نقش‌های هر کدام را به‌صورت جداگانه بررسی کنیم. در ادامه، این مقایسه را از چندین جنبه مهم بررسی می‌کنیم:
- توجه به بهینه‌سازی تجربه کاربر (UX): طراحی سایت، بیشترین تأثیر را بر تجربه کاربری دارد. از لحظه‌ای که کاربر وارد سایت می‌شود، نوع چیدمان، رنگ‌ها، تایپوگرافی و عناصر گرافیکی تحت کنترل طراح هستند. اگر ظاهر سایت گیج‌کننده یا زشت باشد، فرصت استفاده از قابلیت‌هایی که برنامه نویسی شده‌اند، از دست می‌رود.
- پایداری و عملکرد سایت: در این بخش، برنامه نویسی حرف اول را می‌زند. طراحی زیبا وقتی کاربرد دارد که سایت بدون خطا، سریع و قابل اعتماد باشد. مدیریت فرم‌ها، ثبت‌نام کاربران، اتصال به پایگاه‌داده و امنیت سایت همگی به عهده برنامه نویسی است.
- مقایسه از لحاظ سرعت پیشرفت پروژه: طراحی سایت معمولاً زودتر انجام می‌شود و چشم‌اندازی از پروژه به مشتری نشان می‌دهد. اما برنامه نویسی نیاز به زمان بیشتری دارد؛ مخصوصاً برای سایت‌هایی با ویژگی‌های پیچیده. بنابراین، طراحی در شروع پروژه، نقش محرک دارد، اما پیشرفت واقعی با برنامه نویسی کامل می‌شود.
- میزان وابستگی به نیاز مشتری: طراحی سایت بیشتر تحت تأثیر سلیقه مشتری است. حتی ممکن است چندین بار، بازطراحی شود تا به نتیجه دلخواه برسد. اما برنامه نویسی بیشتر به نیازهای فنی و کاربردی پروژه وابسته است و معمولاً تغییرات آن سخت‌تر و زمان‌بر هستند.
- تفاوت در تأثیرگذاری روی سئو و رتبه سایت: طراحی سایت نقش مهمی در سئوی ظاهری دارد؛ از جمله ساختار صفحات، استفاده درست از تگ‌ها و سرعت بارگذاری. اما برنامه نویسی هم با بهینه‌سازی کدها، lazy loading، کشینگ و سایر موارد روی سئوی فنی تأثیر می‌گذارد. در این مورد، هر دو باید در هماهنگی کامل باشند.
- امکان مقیاس‌پذیری پروژه در آینده: برنامه نویسی، قابلیت گسترش سایت در آینده را فراهم می‌کند. ممکن است که سایت در آینده به یک آنلاین‌شاپ تبدیل شود یا تعداد کاربرانش افزایش پیدا کند؛ در این شرایط، ساختار کدنویسی باید از ابتدا اصولی انجام شود. طراحی سایت، نقش کمتری در این بخش دارد و معمولاً فقط برای رابط کاربری به‌روزرسانی وارد کار می‌شود.
تفاوت طراحان و برنامه‌نویسان وب‌سایت
طراح و برنامه نویس سایت، هر دو برای ساخت یک سایت کامل حضور پیدا می‌کنند؛ اما نوع نگاه و ابزار کارشان، از زمین تا آسمان فرق دارد. در ادامه، به وظایف هریک در یک پروژه طراحی سایت می‌پردازیم تا این تفاوت‌ها را درک کنید:
وظایف یک طراح سایت در پروژه
طراح سایت کسی است که طرح کلی ظاهر پروژه را می‌سازد و کاری می‌کند کاربران با سایت احساس راحتی کنند. او با ابزارهای طراحی گرافیکی و رابط کاربری سر و کار دارد و همه چیز را طوری تنظیم می‌کند که سایت هم زیبا باشد و هم کاربرپسند. اگر می‌خواهید تجربه کاربر در سطح بالایی باشد، باید
خدمات طراحی سایت را جدی بگیرید و به فردی متخصص در این زمینه بسپارید.
از جمله وظایف طراح سایت در پروژه عبارت‌اند از:
- همکاری با تیم برنامه نویسی برای پیاده‌سازی دقیق طراحی
- طراحی دکمه‌ها، فرم‌ها و سایر عناصر گرافیکی در سایت
- رعایت اصول دسترس‌پذیری وب (Accessibility)
- طراحی نسخه موبایل و ریسپانسیو در سایت
- انتخاب رنگ‌ها و فونت‌ها متناسب با برند
- طراحی وایرفریم و طرح اولیه صفحات
- ساخت رابط کاربری جذاب و ساده
- بررسی تجربه کاربری و بهبود آن
- طراحی UI و UX
وظایف یک برنامه نویس وب در پروژه
مهم‌ترین وظیفه برنامه نویس سایت، مدیریت عملکرد و منطق پشت‌صحنه است. او کاری می‌کند که فرم‌ها کار کنند، اطلاعات ذخیره شوند و همه چیز درست و سریع جلو برود. هر قابلیت پیچیده‌ای که کاربر می‌بیند یا نمی‌بیند، نتیجه کدنویسی دقیق برنامه نویس است.
نگاهی به مهم‌ترین وظایف برنامه نویس وب:
- ایجاد ساختار سایت با HTML، CSS و JavaScript: با نوشتن کدهای پایه، چارچوب سایت ساخته می‌شود. این بخش برای اجرای طراحی بصری اهمیت دارد.
- پیاده‌سازی عملکردهای مختلف با زبان‌های سمت سرور مثل PHP یا js: قابلیت‌هایی مثل فرم ثبت‌نام یا سیستم ورود کاربران با این کدها ساخته می‌شوند. عملکرد پشت‌پرده به‌صورت فعال و هوشمند انجام می‌شود.
- اتصال سایت به پایگاه داده (Database): ذخیره اطلاعات کاربران، محتواها یا سفارش‌ها در دیتابیس انجام می‌شود. این فرآیند با زبان‌هایی مثل SQL یا ORMها جلو می‌رود.
- برقراری امنیت سایت: محافظت از اطلاعات کاربران و جلوگیری از نفوذ هکرها از مسئولیت‌های اصلی برنامه نویس است. این وظیفه شامل رمزنگاری، اعتبارسنجی ورودی‌ها و مدیریت سشن‌ها می‌شود.
- رفع باگ‌ها و نگهداری فنی سایت: هر زمان که مشکلی در سایت رخ بدهد یا قابلیت جدیدی اضافه شود، برنامه نویس وارد کار می‌شود. او با تست و اصطلاحاً «دیباگ کردن کدها» سایت را همیشه در بهترین حالت نگه می‌دارد.
نقاط مشترک همکاری طراحی سایت با کدنویس
در یک پروژه وب، طراح و کدنویس باید مثل دو چرخِ یک دوچرخه با هم حرکت کنند. اگر یکی عقب بیفتد، پروژه هم عقب می‌افتد. هماهنگی این دو باعث می‌شود که سایت هم چشم‌نواز باشد و هم درست و سریع کار کند. در ادامه، به مهم‌ترین نقاط مشترک همکاری بین طراحی سایت و برنامه نویسی اشاره می‌کنیم:
- هماهنگی روی ساختار صفحات: اولین مرحله همکاری، طراحی ساختار کلی صفحات سایت است. طراح مشخص می‌کند که هر بخش در کجای صفحه قرار بگیرد و چه ظاهری داشته باشد. در ادامه، برنامه نویس با استفاده از کدهای HTML و CSS هر بخش را به شکل واقعی پیاده‌سازی می‌کند. اگر این هماهنگی درست انجام شود، سایت دقیقاً مطابق طرح و نقشه راه اجرا می‌شود.
- همکاری در پیاده‌سازی قابلیت‌های تعاملی سایت: گزینه‌های خرید، اسلایدرها، فرم‌ها و منوهای تاشو فقط از جمله بخش‌هایی هستند که توسط طراح خلق می‌شوند. در ادامه، برنامه نویس با کمک کدهای جاوا اسکریپت (JavaScript) یا سایر ابزارهای تعاملی، آن‌ها را زنده می‌کند. در پایان این همکاری، طرح‌های زیبایی که فقط در فتوشاپ یا Figma دیده می‌شدند، حالا قابل کلیک و استفاده هستند.
- هماهنگی در طراحی نسخه موبایل سایت: طراح، نسخه موبایلی سایت را می‌سازد تا همه چیز در صفحه‌نمایش کوچک درست نمایش داده شود. برنامه نویس باید با دقت، طراحی ریسپانسیو را اجرا کند تا کاربران موبایل هم تجربه خوبی داشته باشند. اگر این بخش نادیده گرفته شود، بیشتر از نصف کاربران سایت از دست می‌روند.
- بهینه‌سازی سرعت و عملکرد پروژه: گاهی طراح از فونت‌های سنگین یا عکس‌های بزرگ استفاده می‌کند و سرعت سایت را ناخواسته پایین می‌آورد. در این مرحله، برنامه نویس دست‌به‌کار می‌شود و بهینه‌سازی‌هایی را با کمک طراح انجام می‌دهد. در نتیجه، علاوه بر ظاهر زیبا و جذاب، صفحات سایت هم سریع لود می‌شوند. این همکاری برای بهینه‌سازی تجربه کاربری بهتر و رتبه سئو ضروری است.
- بررسی و حل باگ‌های گرافیکی: در مرحله تست، ممکن است بخش‌هایی از طراحی درست اجرا نشده باشند یا در مرورگرهای مختلف به‌هم بریزند. طراح با بررسی دقیق، ایرادات را گزارش می‌دهد و برنامه نویس آن‌ها را اصلاح می‌کند. این روند، بخشی از فرآیند خدمات پشتیبانی سایت است تا سایت همیشه منظم و بدون ایراد باقی بماند.
- به‌روزرسانی طراحی و توسعه امکانات جدید: گاهی نیاز است که طراحی سایت تغییر کند یا قابلیت و امکانات جدیدی به آن اضافه شوند. در این شرایط طراح و برنامه نویس دوباره با هم وارد پروژه می‌شوند. طراح رابط کاربری جدید می‌سازد و برنامه نویس آن را به سیستم موجود اضافه می‌کند. این تعامل، سایت را زنده و به‌روز نگه می‌دارد.
چرا درک تفاوت طراحی سایت و برنامه نویسی مهم است؟
وقتی تفاوت بین طراحی سایت و برنامه نویسی را به‌درستی بشناسید، در اجرای پروژه‌هایتان تصمیم بهتری می‌گیرید. علاوه بر این، در برقراری ارتباط با تیم‌های تخصصی دچار سردرگمی نمی‌شوید. خوشبختانه، در اکثر پروژه‌ها، می‌توان از پلتفرم‌هایی مثل وردپرس استفاده کرد. در نتیجه، طراحی سایت بسیار ساده‌تر، سریع‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر انجام می‌شود؛ آن هم بدون نیاز به کدنویسی پیچیده.
فراموش نکنید که برای طراحی سایت یا اجرای پروژه‌های تخصصی‌تر، به یک تیم مطمئن نیاز دارید. ما در
آژانس دیجیتال مارکتینگ HDM آماده‌ایم تا با ارائه خدمات حرفه‌ای طراحی سایت در کنار شما باشیم. برای ارتباط با ما از طریق
شماره 88690818 – 021 تماس بگیرید یا
فرم مشاوره در این صفحه را تکمیل کنید.
