حل مشکل شمارش چندباره Conversion در آنالیتیکس

زمان مطالعه: 6 دقیقه

16 تیر 1404

اگر شما هم با Google Analytics 4 کارکرده باشید، احتمالاً متوجه شده‌اید که گاهی تعداد Conversion های ثبت‌شده در گزارش‌ها با واقعیت کسب‌وکارتان همخوانی ندارد. شاید در داشبوردتان عدد بزرگی برای خریدها یا خدمات ببینید، اما وقتی به سیستم فروش یا CRM خود نگاه می‌کنید، متوجه می‌شوید تعداد واقعی بسیار کمتر است. این موضوع می‌تواند باعث سردرگمی و حتی تصمیمات اشتباه در کمپین‌های تبلیغاتی شود.

چرا GA4 ممکن است یک کانورژن را چند بار ثبت کند؟

GA4 برخلاف نسخه قبلی Universal Analytics، از ساختار Event-based (مبتنی بر رویداد) استفاده می‌کند. در این مدل، هر عملی که کاربر انجام می‌دهد به شکل یک رویداد ثبت می‌شود. این یعنی هر کاری که کاربر در سایت انجام می‌دهد—چه کلیک روی یک دکمه باشد، چه اسکرول کردن صفحه یا پر کردن فرم—به عنوان یک «رویداد» ثبت می‌شود. فرض کنید کاربری وارد فروشگاه آنلاین شما می‌شود و روی دکمه «پرداخت» کلیک می‌کند. اما اینترنت کند عمل می‌کند و حس می‌کند چیزی نشده است، پس دوباره کلیک می‌کند… و شاید بار سوم هم همین کار را تکرار کند. حالا در GA4، اگر شما تنظیمات خاصی نداشته باشین، هر بار کلیک کاربر روی دکمه «پرداخت»، یک Event جداگانه به اسم مثلاً purchase ثبت می‌شود. چون GA4 همه چیز را بر اساس رویداد نگاه می‌کند و نه نشست کاربر یا مفهوم «عمل یک‌بار انجام‌شده». در نتیجه:

• به جای اینکه یک خرید برای این کاربر حساب شود، سه تا رویداد خرید در گزارش شما ثبت می‌شود.
• اگر این Eventها به عنوان Conversion تعریف شده باشد، شما در داشبورد GA4 سه تا Conversion می‌بینید، در حالی که فقط یک خرید واقعی انجام شده است.

در Universal Analytics قبلی، این نوع اتفاق معمولاً یک‌بار ثبت می‌شد چون بیشتر بر پایه‌ی نشست (session) و صفحه (page) بود، نه رویداد. به همین خاطر اگر ساختار سایت، تریگرهای رویداد یا فیلترهای GTM درست تنظیم نشده باشد، GA4 ممکنه آمارهایی نشان دهد که واقعیت ندارد و شما تصور کنید عملکرد سایت یا تبلیغات بهتر از آن چیزی است که واقعاً هست.

دلایل فنی رایج برای شمارش چندباره کانورژن

گاهی پیش می‌آید که یک کانورژن یا ایونت در GA4 چندبار ثبت می‌شود، در حالی‌که کاربر فقط یک‌بار کاری انجام داده است. این اتفاق معمولاً به دلیل مشکلات فنی یا تنظیمات اشتباه در تگ‌ها رخ می‌دهد، نه رفتار واقعی کاربر. در ادامه، چند دلیل رایج برای این خطا را بررسی می‌کنیم.

۱. تریگرهای نادرست در Google Tag Manager

در GTM ممکن است یک event به چند تریگر وصل شده باشد؛ مثلاً هم روی رویداد Page View و هم روی کلیک دکمه. در این حالت، با وقوع یک رویداد کاربر، event شما چند بار فایر می‌شود. این یکی از متداول‌ترین دلایل تکرار رویدادهاست، مخصوصاً وقتی در GTM شرط‌های دقیق و مناسب تعریف نشده باشند. به طور مثال، اگر trigger روی All Pages باشد و trigger دیگری روی کلیک دکمه، ولی event یکی باشد، ممکن است چندین event ثبت شود.

۲. تداخل بین Eventهای خودکار (Enhanced Measurement) و سفارشی

GA4 امکاناتی دارد که به صورت خودکار برخی eventها را ثبت می‌کند، مثل scroll، file download، یا form submit. اگر شما همان event را به صورت سفارشی هم ارسال کنید، احتمالاً هر دو event به عنوان Conversion شمرده می‌شوند. این اتفاق معمولاً زمانی رخ می‌دهد که با دقت به تداخل eventها نگاه نشده باشد یا custom eventها مشابه eventهای خودکار نام‌گذاری شده باشند. 

۳. تعریف چند Event مشابه به عنوان Conversion

گاهی اوقات یک عمل واحد با نام‌های مختلفی در GA4 به عنوان Conversion تعریف شده است. مثلاً هم event به نام purchase و هم purchase_complete هر دو به عنوان Conversion علامت زده شده باشند. اگر هر دو event به صورت همزمان یا پشت سر هم فایر شوند، GA4 هر کدام را یک Conversion جداگانه محسوب می‌کند و در نتیجه آمار تبدیل‌ها به اشتباه بالا می‌رود.

بیشتر بخوانید: مفهوم Key Event ،Event و Conversion در انالیتیکس

۴. مشکلات در سایت‌های چند دامنه‌ای (Cross-domain Tracking)

در سایت‌هایی که چند دامنه یا زیردامنه دارند، اگر تنظیمات Cross-domain به درستی انجام نشده باشد، GA4 ممکن است کاربر را به عنوان چند user جداگانه شناسایی کند و نشست‌هایش را تقسیم کند. در این حالت، رفتارهای یک کاربر به چند نشست تقسیم می‌شود و در هر نشست یک Conversion ثبت می‌شود. این باعث می‌شود تعداد تبدیل‌ها به صورت مصنوعی افزایش یابد.

چطور متوجه شویم Conversion چند بار ثبت شده؟

مواردی که می‌توان متوجه شد کانورژن چند بار ثبت شده است شامل:

بررسی داده‌ها در DebugView

DebugView یکی از ابزارهای کلیدی GA4 است که به شما اجازه می‌دهد رویدادهای ثبت شده را در زمان واقعی مشاهده کنید. با استفاده از این بخش می‌توانید ببینید آیا یک event خاص بیش از یک بار برای یک کاربر ثبت شده است یا خیر.

مقایسه داده‌های Realtime با Historical

در برخی موارد، زمانی که به گزارش Realtime (یعنی گزارش لحظه‌ای) در GA4 نگاه می‌کنید، ممکن است ببینید که یک Event خاص—مثلاً purchase—چندین بار برای یک کاربر ثبت شده است. این موضوع می‌تواند نگران‌کننده به نظر برسد، اما همیشه به معنای ثبت نهایی چندباره نیست.

چون گاهی GA4 در گزارش‌های Realtime، Eventها را به‌صورت موقتی و بیش از تعداد واقعی نمایش می‌دهد. اما وقتی چند ساعت بعد یا روز بعد به گزارش‌های اصلی (Historical Reports) مراجعه می‌کنید، می‌بینید که تعداد آن رویدادها کمتر و به عدد واقعی نزدیک‌تر شده است.

پس:

• اگر در Realtime دیدید که مثلاً 3 بار یک Event ثبت شده اما در گزارش نهایی فقط 1 بار ثبت شده، احتمالاً GA4 خودش تکراری‌ها را فیلتر کرده.

• اما اگر هم در Realtime و هم در گزارش نهایی، تعداد Event زیاد بود، یعنی احتمالاً رویداد به‌طور واقعی چندین بار ثبت شده و مشکل از تنظیمات تریگر یا کدنویسی شماست.

بررسی Event Parameters

گاهی eventها از لحاظ نام مشابه هستند اما پارامترهای مختلفی دارند (مثل transaction_id). تحلیل این پارامترها کمک می‌کند بفهمید که آیا eventهای ثبت شده واقعا تکراری‌اند یا نه. اگر چند event با همان نام و پارامترهای مشابه زیاد باشد، باید نگران تکرار ثبت رویدادها باشید.

چطور مشکل شمارش چندباره Conversion را رفع کنیم؟

1. استفاده از شرط در Google Tag Manager

در GTM می‌توانید شرط‌هایی برای triggerها تعریف کنید که اجازه ندهند event بیش از یک بار در یک صفحه یا نشست اجرا شود. برای مثال، می‌توانید با کمک متغیرهای session یا کوکی‌ها مطمئن شوید event فقط یک بار فعال می‌شود. این کار باعث می‌شود رفتار کاربری که چند بار روی دکمه کلیک می‌کند، فقط یک بار ثبت شود.

2. استفاده از Custom Dimension یا User Property برای کنترل تکرار

می‌توانید یک پارامتر یکتا مانند transaction_id یا order_id به event اضافه کنید و سپس در گزارش‌ها فقط eventهایی را شمارش کنید که این پارامتر یکتا دارند. به این ترتیب، حتی اگر event چند بار فایر شود، به دلیل یکسان بودن این مقدار، تبدیل چندباره حساب نمی‌شود. این تنظیمات به‌ویژه زمانی اهمیت پیدا می‌کنند که قصد دارید از eventهای GA4 برای ردیابی دقیق کانورژن‌های گوگل ادز استفاده کنید؛ چرا که هرگونه ثبت اشتباه یا چندباره می‌تواند عملکرد کمپین‌های تبلیغاتی شما را دچار انحراف کند.

3. مدیریت تداخل بین Eventهای خودکار و سفارشی

اگر از Enhanced Measurement استفاده می‌کنید، حتما بررسی کنید که event سفارشی شما با event خودکار تداخل نداشته باشد. در صورت لزوم، event سفارشی را حذف یا علامت conversion آن را بردارید تا دوتایی ثبت نشود.

4. تست کامل قبل از انتشار

قبل از انتشار تغییرات در GTM یا کدهای سایت، حتما با استفاده از حالت Preview و DebugView، بررسی کنید که eventها به چه صورت ثبت می‌شوند. این کار کمک می‌کند اشتباهات تنظیمی را قبل از وارد شدن به محیط واقعی اصلاح کنید.

5. استفاده از Server-side Tagging (در صورت نیاز)

برای پروژه‌های بزرگ و پیچیده مانند فروشگاه‌های آنلاین، استفاده از Server-side Tagging می‌تواند دقت و کنترل بیشتری روی ثبت eventها به شما بدهد. این روش کمک می‌کند eventها در سمت سرور و با اعتبارسنجی دقیق ثبت شوند و از شمارش تکراری جلوگیری شود.   وقتی از Server-side Tagging استفاده می‌کنید، یک لایه‌ی کنترل بین مرورگر و GA4 قرار می‌گیرد، که می‌توانید در آن‌جا:

• بررسی کنید آیا این رویداد تکراری است یا خیر
• رویداد را تنها در صورت معتبر بودن ارسال کنید
• از ثبت Conversionهای جعلی، اسکریپتی یا اسپمی جلوگیری نمایید

فرض کنید در سایت فروشگاهی‌تان رویداد purchase ثبت می‌شود. در حالت عادی (client-side)، اگر کاربر صفحه «تشکر بابت خرید» را چندبار رفرش کند، این رویداد ممکن است چندبار ثبت شود. اما اگر از server-side tagging استفاده کنید:

1. مرورگر فقط به سرور GTM شما (مثلاً در آدرس https://gtm.yoursite.com) داده را ارسال می‌کند.
2. در سرور، بررسی می‌شود که آیا transaction_id قبلاً دریافت شده است یا نه.
3. اگر برای اولین بار است، event purchase به GA4 ارسال می‌شود.
4. اگر تکراری باشد، درخواست نادیده گرفته می‌شود.

چه زمانی باید از Server-side Tagging استفاده کرد؟

اگر با یکی از موارد زیر روبه‌رو هستید، Server-side Tagging برای شما مناسب است:

• رویدادهای مهم مانند خرید یا ارسال فرم، چندبار به‌طور اشتباه ثبت می‌شوند
• داده‌های ارسال‌شده به GA4 نیاز به اعتبارسنجی دقیق دارند
• سایت شما تبلیغات گسترده‌ای دارد و نگران تقلب کلیکی هستید
• می‌خواهید داده‌ها ابتدا در سرور شما پردازش و سپس به سرویس‌های دیگر فرستاده شوند

نتیجه‌گیری

GA4 ابزاری فوق‌العاده قدرتمند است، اما تنها زمانی می‌تواند داده‌هایی دقیق و قابل اتکا ارائه دهد که به‌درستی تنظیم و مدیریت شود. یکی از چالش‌های رایج در استفاده از این پلتفرم، شمارش چندباره‌ی کانورژن‌هاست که در صورت بی‌توجهی، منجر به تحلیل‌های نادرست و تصمیم‌گیری‌های اشتباه می‌شود.

برای پیشگیری از این مشکل، لازم است فرآیند ثبت Eventها با دقت بالا طراحی شود، تنظیمات GTM و GA4 به‌درستی انجام شوند و صحت داده‌ها به‌طور مداوم با ابزارهایی مانند DebugView بررسی شود.

در نهایت، آنچه ضامن کیفیت داده‌هاست، تنظیمات دقیق، تست مداوم، و شناخت عمیق از معماری GA4 است. در آژانس HDM ما با تکیه بر همین اصول، به کسب‌وکارها کمک می‌کنیم تا از داده‌های گوگل آنالیتیکس نهایت بهره را ببرند و تصمیم‌هایی مبتنی بر واقعیت بگیرند، نه فرضیات.