سئو چیست؟

6 خرداد 1404

سئو (SEO)، مخفف عبارت بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو (Search Engine Optimization) است. مهم‌ترین هدف سئو، رتبه گرفتن سایت در صفحه اول نتایج موتورهای جست‌وجو است. این هدف از طریق تکنیک‌های سئو مثل محتوای مفید، بهینه‌سازی سرعت سایت و لینک‌سازی داخلی و خارجی انجام می‌شود.

مثلاً زمانی که کلمه کلیدی «سئو چیست؟» را جست‌وجو می‌کنید، چندین سایت مختلف در صفحه اول ظاهر می‌شوند. این نشان می‌دهد که سایت‌های صفحه اول، رتبه خوبی برای کلمه کلیدی گرفته‌اند و استراتژی‌های موفقی در سئو دارند. اما این استراتژی‌ها چگونه طراحی می‌شوند و روش‌های سئو کدام‌اند؟ در این مطلب از وبلاگ HDM به این سوالات پاسخ می‌دهیم.

تعریف سئو چیست؟

سئوی سایت، مجموعه‌ای از استراتژی‌ها برای بهینه‌سازی ساختار سایت، وبلاگ و صفحات وب است. هدف از بهینه‌سازی سئو این است که سایت، رتبه بهتری در نتایج موتورهای جست‌وجو مثل گوگل یا بینگ بگیرد. در بین کاربران فارسی‌زبان، «سئو» با عناوین مختلفی از جمله «بهینه‌سازی سایت»، «سئو کردن»، «بهبود سئو» و «سئوسازی» هم شناخته می‌شود. اگر استراتژی‌های سئو با موفقیت اجرا شوند، نتایج مهمی مثل جذب ترافیک هدفمند، افزایش نرخ کلیک و فروش رخ می‌دهند. اعداد زیر نشان می‌دهند که کاربران چقدر به نتایج موتورهای جست‌وجو (مخصوصاً گوگل) اعتماد دارند:

• سه لینک اول در نتایج جست‌وجو، نزدیک به ۳۰٪ از تمام کلیک‌ها را دریافت می‌کنند.
• فقط حدود 0.78٪ از کاربران وارد صفحه دوم نتایج جست‌وجو می‌شوند.

چرا سئو برای وب‌سایت‌ها اهمیت دارد؟

به طور کلی، سئو یکی از روش‌های مهم در بازاریابی دیجیتال است و هر وب‌سایتی، به خدمات سئو نیاز دارد. در وهله اول، سئو به سایت‌ها کمک می‌کند تا در نتایج گوگل بهتر دیده شوند. این دیده‌شدن باعث جذب کاربر، مخاطب و مشتریان بالقوه می‌شود. از طرفی، بازدید بیشتر از سایت به معنای فرصت بیشتر برای فروش، برندینگ و رشد است.

از جمله مهم‌ترین دلایل بهینه‌سازی سئو برای سایت عبارت‌اند از:

• کمک به افزایش فروش محصولات و خدمات
• تاثیر روی برندینگ شخصی و سازمانی
• افزایش بازدید طبیعی (ارگانیک)
• مدیریت هزینه‌های تبلیغات
• جذب مخاطبانِ هدف
• بهبود تجربه کاربری
• رقابت بهتر در بازار
• افزایش نرخ تبدیل
• رشد اعتبار برند

چرا موتورهای جست‌وجو به سئو نیاز دارند؟

موتورهای جست‌وجو مثل گوگل از الگوریتم‌های خاصی برای بررسی و رتبه‌بندی صفحات استفاده می‌کنند. این الگوریتم‌ها به کمک سئو، بهتر عمل می‌کنند و سایت‌های مختلف را می‌شناسند. سئو به الگوریتم‌ها و ربات‌های خزنده کمک می‌کند تا محتوای ارزشمند، محصولات مرتبط و پاسخ سوال کاربران را سریع‌تر پیدا کنند.

بدون سئو، صفحات مفید، ارزشمند و مرتبط سایت‌ها دیده نمی‌شوند. همچنین، سئو روی تجربه کاربری مثل سرعت سایت و سازگاری با فضای موبایل تاثیر مستقیم می‌گذارد. از طرفی، همه این فاکتورها برای الگوریتم‌های موتورهای جست‌وجو اهمیت خاصی دارند. بنابراین، سئو یک پُل بزرگ بین نیازهای کاربران و موتورهای جست‌وجو است تا نتایج ارزشمند سایت‌ها پنهان نمانند.

تفاوت روش‌های مختلف سئو چیست؟

سئو به روش‌های مختلفی انجام می‌شود و هر روش، اهداف و پیامدهای خاص خودش را دارد. بعضی از روش‌ها مطابق قوانین موتورهای جست‌وجو انجام می‌شوند و بعضی دیگر، آن‌ها را دور می‌زنند. با شناخت این روش‌ها می‌توان بهترین تصمیم را برای بهینه‌سازی سئوی سایت گرفت.

در جدول زیر، انواع روش‌های بهینه‌سازی سئو و تفاوت‌هایشان را مشاهده می‌کنید:

منظور از استراتژی سئو چیست؟

واژه «استراتژی»، به معنای برنامه‌ریزی برای رسیدن به هدف یا اهداف مشخص است. وقتی سئو را به آن اضافه کنیم، می‌شود: «برنامه‌ای هدفمند برای بهبود جایگاه سایت در نتایج جست‌وجو». این برنامه، مسیر اقدامات ما را مشخص می‌کند و باعث می‌شود که سئو با هدف پیش برود، نه شانسی.

یک استراتژی سئو باید ویژگی‌های مشخصی داشته باشد تا نتیجه بدهد؛ از جمله موارد زیر:

• هدف‌محور باشد: یعنی دقیق بدانیم که به دنبال چه چیزی هستیم؛ مثلاً جذب ترافیک مد نظرمان است یا افزایش فروش را می‌خواهیم. بدون هدف، استراتژی معنای خاصی ندارد.
• منظم و گام‌به‌گام باشد: استراتژی نباید پراکنده باشد. باید مرحله‌به‌مرحله جلو برویم و روند کار مشخص شود.
• قابل اندازه‌گیری باشد: باید بتوانیم، موفق شدن در سئو را اندازه بگیریم. مثلاً با بررسی رتبه یا میزان کلیک متوجه شویم که استراتژی سئو موفق بوده است یا خیر.
• انعطاف‌پذیر باشد: از آنجایی که الگوریتم‌های گوگل دائماً تغییر می‌کنند، باید بتوان استراتژی را اصلاح کرد.
• مبتنی بر داده باشد: تصمیم‌گیری نباید حسی باشد. در عوض، استراتژی سئو باید بر اساس تحلیل داده‌ها و گزارش‌های دقیق انجام شود.

بهترین روش یادگیری سئو سایت چیست؟

برای یادگیری سئو، باید از مفاهیم پایه شروع کنید و بعد به سراغ ابزارها و تکنیک‌ها بروید. مطالعه منابع معتبر، تمرین عملی، و دنبال کردن تغییرات الگوریتم‌ها ضروری هستند. فراموش نکنید که سئو ترکیبی از دانش، تجربه و به‌روزرسانی مداوم است.

در ایران، روش‌های یادگیری محبوب شامل دوره‌های آنلاین، وبینارها و آکادمی‌های تخصصی می‌شوند. یکی از معتبرترین و کامل‌ترین منابع یادگیری، آکادمی آژانس HDM است. در این آکادمی، صدها ساعت محتوای آموزشی و وبینار وجود دارند؛ خبر خوب اینکه بعضی از آن‌ها به‌صورت کاملاً رایگان در دسترس قرار گرفته‌اند. برای دسترسی کافی است که از نوار بالای سایت، روی گزینه «آکادمی» کلیک کنید و وارد دوره‌ها شوید.

بخش‌های مهم SEO چیست؟

برای اینکه سایت در نتایج جست‌وجو دیده شود، باید به همه بخش‌های مهم سئو توجه کرد. این بخش‌ها مکمل یکدیگرند و با هم کار می‌کنند تا سایت در گوگل بهتر دیده شود. اگر با واژه‌ها و مفاهیم تخصصی سئو آشنا نیستید، بهتر است که صفحه مربوط به اصطلاحات سئو را بخوانید. در این صفحه تمام واژگان تخصصی و فنی را به زبان ساده توضیح داده‌ایم. به طور کلی، سئو از 3 بخش اصلی تشکیل شده است که عبارت‌اند از:

سئو داخلی (On-Page SEO)

سئو داخلی یا سئو آن‌پیج، مجموعه اقداماتی است که درون سایت و با هدف ارتقای رتبه در نتایج جست‌وجو انجام می‎شوند. این بخش از سئو شامل تکنیک‌های مختلفی از جمله موارد زیر است:

• بهینه‌سازی محتوا
• لینک‌سازی‌های داخلی
• بهینه‌سازی ساختار URL
• استفاده از کلمات کلیدی مناسب
• بهینه‌سازی تگ عنوان‌ها (Title Tags)
• استفاده از تگ‌های هدینگ (مثل H1 و H2)
• بهینه‌سازی تصاویر (مثل استفاده از Alt Tag)
• توضیحات متا یا متا دیسکریپشن (Meta Descriptions)

برای مثال، اگر مقاله‌ای برای سایت می‌نویسید، کلمات کلیدی مرتبط را در متن، عنوان و URL استفاده کنید. همچنین، محتوای صفحه باید ارزشمند، مفید و مرتبط با نیاز کاربران نوشته شود و سرعت بارگذاری صفحات راضی‌کننده باشد.

سئو خارجی (Off-Page SEO)

سئو خارجی چیست؟ سئو آف‌پیج، مجموعه فعالیت‌هایی است که خارج از سایت انجام می‌شوند، اما روی رتبه آن تاثیر می‌گذارند. مهم‌ترین بخش سئو خارجی، لینک‌سازی خارجی یا بَک‌لینک (Backlinking) است؛ به این معنا که سایت‌های دیگر به سایت شما لینک بدهند. اگر این لینک‌ها از سایت‌های معتبر و مرتبط باشند، باعث افزایش اعتبار دامنه یا دامین آتوریتی (Domain Authority) می‌شوند.

به طور کلی، استراتژی‌های مختلفی برای سئو خارجی وجود دارند؛ از جمله فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، انتشار رپورتاژ آگهی، لینک‌سازی و ثبت سایت در دایرکتوری‌ها. گوگل از طریق این سیگنال‌ها متوجه می‌شود که سایت شما چقدر مفید، معتبر و قابل‌اعتماد است. البته باید دقت کنید که لینک‌های خارجی کاملاً طبیعی و اصولی باشند؛ استفاده نادرست از لینک‌سازی باعث پنالتی یا جریمه گوگل می‌شود.

سئو تکنیکال (Technical SEO)

سئو تکنیکال چیست؟ استراتژی‌های سئو تکنیکال یا فنی، با هدف بهینه‌سازی زیرساخت سایت انجام می‌شوند. مهم‌ترین هدف سئو تکنیکال، ایجاد بستر مناسب برای ایندکس شدن، کراولینگ (Crawling) و رتبه‌بندی سایت توسط موتورهای جست‌وجو است. این بخش از سئو در ظاهر سایت دیده نمی‌شود، اما نقش بسیار سرنوشت‌سازی دارد. موارد زیر، از مهم‌ترین بخش‌های سئو تکنیکال محسوب می‌شوند:

• بهینه‌سازی سایت برای موبایل (Mobile-Friendly بودن)
• بهینه‌سازی سرعت بارگذاری یا لود شدن صفحات
• ساختار صحیح کدنویسی
• استفاده از HTTPS
• نقشه سایت XML
• فایل txt

اگر این بخش از سئو به‌درستی اجرا شود، احتمال نمایش سایت در نتایج ویژه گوگل (مثل Rich Snippets) بیشتر می‌شود.

اصول اصلی سئو سایت چیست؟

سئو سایت بر پایه چند اصل کلیدی شکل گرفته است. با رعایت همین اصول است که سایت در نتایج جست‌وجو بهتر دیده می‌شود و تجربه کاری بهتری شکل می‌گیرد. از محتوا گرفته تا ساختار فنی، همه چیز باید به‌صورت هماهنگ با همدیگر عمل کنند. هر سایتی که رتبه خوبی در گوگل می‌گیرد، به این اصول مهم برای بهینه‌سازی سئو توجه می‌کند:

• محتوای باکیفیت: محتوا، یکی از مهم‌ترین بخش‌های سئو محسوب می‌شود. گوگل همیشه به دنبال پاسخ‌های دقیق، کاربردی و مفید برای کاربران است. اگر محتوای سایتتان کامل، به‌روز و مرتبط با نیاز کاربران باشد، شانس بیشتری برای دیده شدن دارد. ضمناً محتوا باید شامل کلمات کلیدی اصلی، فرعی و لینک‌سازی داخلی باشد تا نتیجه بگیرد. علاوه بر این، محتوای خوب فقط محتوای متنی مثل مقاله نیست. تصاویر، ویدیوها، اینفوگرافیک‌ها و حتی فایل‌های صوتی هم بخشی از محتوا هستند. با استفاده از این فرمت‌ها، کاربران بیشتر در سایت می‌مانند و نرخ تعامل (Engagement Rate) افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه، سئو سایت شما هم بهتر می‌شود.
• تجربه کاربری (UX): تجربه کاربری یعنی اینکه کاربران در هنگام استفاده از سایت چه احساسی دارند. آیا راحت به محتوای دلخواه می‌رسند؟ آیا منوی سایت واضح است؟ آیا فونت خواناست؟ همه این موارد در بهینه‌سازی سئوی سایت مؤثر هستند. اگر کاربر سریع‌تر به هدفش برسد، احتمال ماندنش در سایت بیشتر می‌شود. گوگل از طریق داده‌هایی مثل نرخ پرش (Bounce Rate) یا زمان حضور کاربر در صفحه (Dwell Time) متوجه تجربه کاربری می‌شود. بنابراین، سایت باید ساده، سریع و سازگار با فضای موبایل باشد. طراحی ریسپانسیو (Responsive Design) و ساختار منظم، از عوامل مهم تجربه کاری در سئو هستند.
• سرعت بارگذاری صفحات: سرعت لود صفحات تأثیر مستقیم روی سئو دارد. اگر سایت کُند باشد، کاربران صبر نمی‌کنند و خیلی زود خارج می‌شوند. این موضوع مهم، افزایش نرخ پرش و کاهش رتبه در گوگل را هم به‌همراه دارد. برای افزایش سرعت معمولاً از تصاویر بهینه‌سازی‌شده، کدهای فشرده و هاستینگ باکیفیت استفاده می‌شود. علاوه بر این موارد، استفاده از CDN (شبکه توزیع محتوا) به انتقال سریع‌تر داده‌ها در سایت کمک می‌کند. کارشناسان سئو از ابزارهایی تخصصی مثل “PageSpeed Insights” برای بررسی و رفع مشکلات سرعت سایت کمک می‌گیرند. سرعت بیشتر در سایت یعنی تجربه بهتر، و این یعنی سئوی قوی‌تر.
• ساختار لینک‌ها و URL سایت: ساختار URL باید ساده، کوتاه و قابل‌فهم باشد. بهتر است آدرس صفحه شامل کلمات کلیدی باشد و اثری از حروف و نشانه‌های اضافه نباشد. این موضوع هم برای کاربران و هم برای ربات‌های خزنده موتور جست‌وجو اهمیت دارد. از طرفی، لینک‌سازی داخلی (Internal Linking) هم باید اصولی انجام شود. با این کار، گوگل صفحات سایت را بهتر می‌شناسد و کاربران راحت‌تر بین صفحات جابه‌جا می‌شوند.
• بهینه‌سازی موبایل: بیش از نصف جست‌وجوها از طریق موبایل انجام می‌شود. بنابراین، اگر سایت شما در موبایل درست نشان داده نشود، رتبه خوبی نمی‌گیرد. طراحی ریسپانسیو و چیدمان مناسب عناصر صفحه برای نمایشگرهای کوچک مثل تبلت و موبایل مهم هستند. فراموش نکنید که گوگل از الگوریتم “Mobile-First Index” استفاده می‌کند؛ یعنی نسخه موبایلی سایت را برای رتبه‌بندی در اولویت قرار می‌دهد. فونت خوانا، گزینه‌های قابل‌کلیک و سرعت مناسب در موبایل، همه باید بررسی شوند.
• استفاده از داده‌های ساختاریافته (Structured Data): داده‌های ساختاریافته، اطلاعات اضافه‌ای هستند که به موتورهای جست‌وجو درباره محتوای سایت اطلاع می‌دهند. کارشناسان سئو با استفاده از اسکیما مارک‌آپ (Schema Markup)، نوع محتواهای سایت را مشخص می‌کنند؛ اینکه مثلاً مقاله است یا نقد و بررسی، معرفی محصول یا دستور غذا. این داده‌ها باعث می‌شوند که سایت در نتایج جست‌وجو به‌صورت ویژه یا ریچ ریزالت (Rich Results) نشان داده شود. به‌عنوان مثال، ستاره‌های امتیاز، سوالات متداول یا قیمت محصولات در این بخش دیده می‌شوند. این ویژگی‌ها توجه کاربران را در بین نتایج جست‌وجو جلب می‌کنند و نرخ کلیک (CTR) را افزایش می‌دهند.
• امنیت سایت (HTTPS): استفاده از پروتکل امنیتی HTTPS یکی از فاکتورهای تأییدشده در رتبه‌بندی گوگل است. این پروتکل، اطلاعات کاربران را رمزنگاری می‌کند تا تعامل آن‌ها با سایت، کاملاً امن باشد. گوگل برای سایت‌هایی که هنوز از HTTP استفاده می‌کنند، هشدار امنیتی نشان می‌دهد.

اشتباهات جبران‌ناپذیر در سئو سایت کدام‌اند؟

سئو یک مسیر دقیق و حساس است. اگر اشتباه کنید، احتمال دارد که تمام زحماتتان از بین برود یا حتی سایت‌تان از نتایج گوگل حذف شود. اشتباهات رایج در سئو معمولاً ناشی از بی‌اطلاعی، عجله یا استفاده از روش‌های غیرمجاز هستند. برای اینکه از این ضررهای جبران‌ناپذیر جلوگیری کنید، این خطاها را بشناسید و از آن‌ها دوری کنید:

• انجام سئو بدون دانش فنی: بهینه‌سازی سئو بدون آشنایی با مفاهیم پایه، مثل رانندگی بدون داشتن گواهینامه است. طبیعی است که سئو در نگاه اول خیلی ساده به نظر برسد؛ اما اشتباهات پنهان زیادی در مسیر آن وجود دارند که فقط یک متخصص متوجهشان می‌شود. از اشتباه در ساختار لینک‌ها گرفته تا تنظیمات متا تگ‌ها؛ همه این موارد به دانش فنی و مهارت‌های تخصصی نیاز دارند.
• استفاده از سئو کلاه سیاه: همان‌طور که اشاره کوتاهی کردیم، سئو کلاه سیاه یعنی از روش‌های غیرقانونی و فریب‌کارانه برای رتبه گرفتن استفاده کنید. از جمله این روش‌ها باید به استفاده افراطی از کلمات کلیدی، خرید بک‌لینک بی‌کیفیت یا پنهان کردن محتوا اشاره کرد. شاید این نوع روش‌ها در ابتدا نتیجه بدهند، اما خیلی زود توسط گوگل شناسایی می‌شوند.
• نادیده گرفتن تجربه کاربری (UX): اگر سایتتان از نظر طراحی، سرعت و دسترسی دچار مشکل باشد، کاربران خیلی زود آن را ترک می‌کنند. گوگل این رفتار را بررسی می‌کند و آن را نشانه‌ای از کیفیت پایین سایت در نظر می‌گیرد. اگر محتوای سایتتان عالی است، اما تجربه کاربری ضعیفی دارد، پروژه را به افراد متخصص بسپارید.
• تولید محتوای تکراری یا بی‌کیفیت: کپی کردن محتوا از سایت‌های دیگر، نوشتن مطالب سطحی و بی‌ارزش، یکی از خطرناک‌ترین اشتباهات سئو است. الگوریتم‌های گوگل مثل “Panda” این موارد را شناسایی می‌کنند و رتبه سایت را کاهش می‌دهند. محتوا باید منحصربه‌فرد، مفید و دقیق باشد.
• لینک‌سازی غیرطبیعی: اگر به‌صورت ناگهانی تعداد زیادی بک‌لینک از سایت‌های بی‌ربط دریافت کنید، گوگل به این روند مشکوک می‌شود. همچنین، استفاده از شبکه‌های خرید لینک یا مزرعه لینک (Link Farm)، سایت را دچار پنالتی یا جریمه می‌کند. لینک‌سازی باید طبیعی، مرتبط و باکیفیت انجام شود.
• نادیده گرفتن سئو تکنیکال: اگر بخش‌های فنی مثل نقشه سایت و فایل robots.txt بهینه‌سازی نشوند، موتورهای جست‌وجو در ایندکس صفحات سایت ناکام می‌مانند. همچنین، ارور ۴۰۴، ریدایرکت‌های اشتباه و نسخه‌های مختلف URL بدون تگ canonical، باعث سردرگمی گوگل می‌شوند. این موارد فنی و تکنیکی در سایت باید به طور مداوم بررسی و اصلاح شوند.

اجرای صحیح استراتژی سئو چه اهمیتی دارد؟

اجرای درست استراتژی سئو، نقش سرنوشت‌سازی در موفقیت یک سایت دارد. بدون برنامه‌ریزی مشخص، حتی بهترین محتواها و طراحی‌های جذاب هم به رتبه‌های برتر گوگل منجر نمی‌شوند. در عوض، با داشتن استراتژی می‌دانید که چه کارهایی را در چه زمانی و با چه هدفی باید انجام دهید. بنابراین، همیشه در مسیر رشد پایدار و اصولی سئو قرار می‌گیرید.

با توجه به همه این حساسیت‌ها تیم حرفه‌ای سئو در آژانس دیجیتال مارکتینگ HDM آماده همکاری با شماست. برای مشاوره رایگان و بررسی شرایط سایتتان با شماره ۸۸۶۹۰۸۱۸ – 021 تماس بگیرید یا فرم مشاوره را پُر کنید. سئو را جدی بگیرید؛ چراکه آینده کسب‌وکار شما به آن بستگی دارد.

محدثه محبعلی