11 آبان 1404
تا چند وقت پیش، تصور اینکه مرورگر شما محتوای سایت‌ها را بخواند، خلاصه کند و پاسخ سؤالات‌تان را بنویسد، شبیه خیال بود؛ اما حالا به واقعیت تبدیل شده است. شرکت OpenAI، به‌تازگی مرورگری را با اسم مرورگر ChatGPT Atlas طراحی کرده است که بر پایه هوش مصنوعی ChatGPT کار می‌کند. اطلس، علاوه بر حالت ناشناس (Incognito) و سازگاری با سیستم‌عامل‌های ویندوز و مک، یک پنل داخلی هم دارد که مستقیماً به ChatGPT متصل است؛ بنابراین، هر بار که در مرورگر Atlas جست‌وجو می‌کنید، در واقع از چت‌جی‌پی‌تی برای تحلیل نتایج و پاسخ‌دهی دقیق‌تر کمک می‌گیرید.
به‌همین دلیل است که از این مرورگر به‌عنوان «بزرگ‌ترین تهدید برای مرورگرهای قدیمی» مثل گوگل کروم یاد می‌شود در این مقاله از بلاگ آژانس دیجیتال مارکتینگ HDM، به معرفی مرورگر اطلس، ویژگی‌ها و تهدیدهای آن برای مرورگرهای محبوب و پرطرفدار می‌پردازیم.
ChatGPT Atlas چیست؟
Chat GPT Atlas، یک مرورگر جدید بر پایه هوش مصنوعی ChatGPT است، که در 21 اکتبر 2025 (1 آبان 1404) ارائه شد. مرورگر اطلس می‌تواند، محتوای صفحه سایت مورد نظرتان را بخواند و بدون نیاز به کپی و پیست کردن متن، به سؤالات‌تان پاسخ دهد.
در سمت راست این مرورگر، بخشی با عنوان «Ask ChatGPT Sidebar» وجود دارد؛ در این بخش، بدون خروج از صفحه سایت می‌توانید، از چت‌جی‌پی‌تی برای خلاصه‌سازی متن، استخراج نکات کلیدی یا نوشتن محتوا استفاده کنید.
شاید این سؤال پیش بیاید که چرا از همان مرورگر فعلی‌تان همراه با وب‌سایت ChatGPT استفاده نکنید؟ پاسخ ساده است. مرورگر Atlas زمانی مفیدتر از بقیه مرورگرها است که بخواهید، از هوش مصنوعی در هنگام جست‌وجو استفاده کنید؛ مثلاً برای خلاصه‌کردن یک مقاله، بازنویسی پاراگرافی در حال ویرایش یا پرسش درباره محتوای یک صفحه خاص.
قابلیت‌ها و ویژگی‌های کلیدی اطلس
مرورگر اطلس، مجموعه‌ای از ویژگی‌های جدید و خلاقانه دارد که مهم‌ترین‌شان، دسترسی به هوش مصنوعی است. در این بخش، به مهم‌ترین قابلیت‌های اطلس و نحوه عملکرد هر یک از آن‌ها می‌پردازیم:
صفحه تب جدید (New Tab Page)
در صفحه تب جدید یا «New Tab Page» مرورگر اطلس می‌توانید، مستقیماً از ChatGPT سوال بپرسید؛ همچنین، می‌توانید آدرس سایت مورد نظرتان را وارد کنید تا سریع‌تر از همیشه به نتایج مفید و دقیق برسید. با این ویژگی، سرچ کردن و مکالمه با چت‌جی‌پی‌تی همزمان در یک محیط انجام می‌شوند تا دیگر نیازی ببین تب‌های مختلف نباشد.
قابلیت جست‌وجوی هوشمند (Smarter Searches)
مرورگر چت جی پی تی اطلس، قابلیت جست‌وجوی هدفمند یا هوشمند را دارد؛ به زبان ساده‌تر، این فرصت را به شما می‌دهد که نوع نتیجه جست‌وجو (لینک، تصویر، ویدیو یا خبر) را انتخاب کنید. به‌عنوان مثال، فرض کنید که عبارت «هوش مصنوعی» را در این مرورگر جست‌وجو می‌کنید؛ در ادامه، مرورگر OpenAI با درک معنایی از عبارتی که جستجو کرده‌اید، مجموعه‌ای از پیشنهادات را در اختیار شما می‌گذارد تا خودتان انتخاب کنید که لینک سایت ببینید یا تصویر، ویدیو و اخبار مربوط به هوش مصنوعی را دریافت کنید. بنابراین، دیگر لازم نیست که بین تب‌ها یا سایت‌های مختلف مشغول جست‌وجو باشید تا نوع خاصی از محتوا را پیدا کنید. اطلس با درک دقیق‌تر از هدف شما، نتایج جست‌وجو را سریع‌تر و هوشمندتر از بقیه مرورگرها ارائه می‌دهد.
نوار متصل به ChatGPT (Ask ChatGPT Sidebar)
در هر صفحه‌ای از وب که باشید، با باز کردن نوار کناری Chat GPT، محتوای آن صفحه خلاصه‌سازی، تحلیل یا ویرایش می‌شود. این نوار کناری در همان پنجره مرورگر فعال است تا بدون تغییر تب یا خروج از صفحه سایت، از امکانات کامل چت‌جی‌پی‌تی استفاده کنید.
قابلیت نوشتن در صفحه یا این‌لاین رایتینگ (In-line Writing Help)
با کمک اطلس می‌توانید، در هر فرم یا فیلد متنی، از ChatGPT برای نوشتن یا ویرایش استفاده کنید. کافی است، متن مورد نظرتان را انتخاب و روی آیکون چت‌جی‌پی‌تی کلیک کنید؛ با این کار، پیشنهادهای هوشمند اطلس برای ویرایش، بازنویسی یا تکمیل متن در اختیارتان قرار می‌گیرد. این قابلیت برای تولید محتوا، ایمیل‌نویسی یا پر کردن فرم‌های طولانی بسیار کاربردی است.
حافظه هوشمند مرورگر اطلس (Browser Memories)
با فعال کردن حافظه هوشمند مرورگر اطلس، ChatGPT جزئیات مهمی از فعالیت‌های شما را به‌خاطر می‌سپارد؛ در نتیجه، پاسخ‌های بعدی، دقیق‌تر و شخصی‌سازی‌شده ارائه می‌شوند. به‌عنوان مثال، اگر 3 هفته پیش یک مقاله در سایت hdm خوانده‌اید، اطلس آن را برای شما بازیابی می‌کند. این حافظه، کاملاً خصوصی و تحت کنترل شماست؛ می‌توانید تمام یادداشت‌ها را در تنظیمات مرورگر مشاهده، ویرایش یا حذف کنید. حتی می‌توانید با استفاده از گزینه موجود در نوار آدرس، تعیین کنید که ChatGPT اجازه دیدن محتوای کدام سایت‌ها را نداشته باشد.
پیشنهادهای صفحه اصلی (Home Page Suggestions)
اطلس با یادآوری موضوعاتی که قبلاً مرور کرده‌اید، پیشنهادهای هوشمندانه‌ای برای ادامه جست‌وجو کردن ارائه می‌دهد. مثلاً پیشنهاد می‌کند، مقاله‌ای را که مطالعه آن را نیمه‌کاره گذاشته‌اید، دوباره بخوانید؛ این ویژگی مرورگر چت جی پی تی، تجربه جست‌وجو در فضای دیجیتال را به یک فعالیت جذاب و هدفمند تبدیل می‌کند
حالت دستیار هوش مصنوعی یا ایجنت مد (Agent Mode)
کاربران نسخه‌های Plus، Pro و Business چت‌جی‌پی‌تی می‌توانند، حالت جدیدی به نام «Agent Mode» را فعال کنند. در این حالت، ChatGPT همه کارها را مثل یک دستیار حرفه‌ای از ابتدا تا انتها به‌جای شما انجام می‌دهد؛ البته با اجازه و نظارت خودتان.
برای مثال، فرض کنید که رسپی و خرید محصولات غذایی را به مرورگر Atlas می‌دهید؛ مرورگر، پس از جست‌وجوی دستور پخت غذا، فهرست مواد اولیه را تهیه و اقلام مورد نیاز را به سبد خرید شما اضافه می‌کند. در تمام مراحل، شما کنترل کامل را دارید و می‌توانید، اجرای هر دستور را متوقف یا مدیریت کنید.
البته در نظر داشته باشید که این قابلیت با محدودیت‌های امنیتی خاصی اجرا می‌شود؛ از جمله:
- دسترسی سیستمی: اطلس قابلیت اجرای کد در مرورگر، دانلود فایل یا نصب افزونه را ندارد.
- دسترسی به داده‌ها: مرورگر به هیچ برنامه دیگری در رایانه، فایل‌های شخصی، پسوردهای ذخیره‌شده یا داده‌های Autofill دسترسی ندارد.
- تاریخچه مرور: صفحاتی که ChatGPT در حالت دستیار (ایجنت مود) بازدید می‌کند، به تاریخچه مرورگر اضافه نمی‌شوند.
حریم خصوصی و کنترل داده‌ها (Privacy and Data Controls)
تنظیمات حریم خصوصی و داده‌ها در اطلس، کاملاً شفاف طراحی شده‌اند؛ مثلاً می‌توانید، یک صفحه خاص یا کل تاریخچه جست‌وجوهایتان را پاک کنید. همچنین، قابلیت باز کردن پنجره ناشناس (Incognito) هم در اطلس وجود دارد و هیچ گفت‌وگویی در آن ذخیره نمی‌شود.
قابلیت کنترل والدین (Parental Controls)
اگر تنظیمات کنترل والدین را برای حساب کاربری ChatGPT فعال کنید، این تنظیمات به مرورگر اطلس هم منتقل می‌شوند. علاوه‌براین، شرکت OpenAI، قابلیتی را برای والدین در این موتور جستجو فراهم کرده است تا ویژگی‌هایی مثل حافظه مرورگر و حالت Agent Mode را غیرفعال کنند. با این ویژگی مهم، محیط مرورگر برای کودکان و نوجوانان، امن‌تر می‌شود.
تجربه کاربری منحصربه‌فرد و طراحی هوشمند
مهم‌ترین ویژگی مرورگر ChatGPT Atlas در تجربه کاربری، دسترسی همزمان به مرورگر وب و ابزار هوش مصنوعی است؛ طوری که در هر لحظه می‌توانید، از چت‌جی‌پی‌تی برای تحلیل، تولید یا جمع‌بندی محتوا استفاده کنید. بر اساس گزارش رسمی OpenAI در فایل مستند “Introducing Chat GPT Atlas – 2025“، طراحی رابط کاربری اطلس بر پایه 3 اصل کلیدی انجام شده است:
- سادگی
- سرعت
- هوش زمینه‌ای یا هوش بافتی (Contextual Intelligence)
نکته کاربردی: هوش زمینه‌ای، یعنی چت‌جی‌پی‌تی صفحه‌ای که در آن هستید را می‌فهمد و بر اساس محتوای آن به شما کمک می‌کند؛ مثلاً متن این مقاله را در HDM می‌خوانید و AI همین‌جا به سوالات‌تان جواب می‌دهد.
تفاوت مرورگر اطلس با Chrome، Edge و Safari
تفاوت اصلی مرورگر ChatGPT Atlas با Chrome، Edge و Safari در این است که اطلس یک مرورگر بومیِ هوش مصنوعی (AI-native) است؛ اما سایر مرورگرها فقط از افزونه‌ها یا پلاگین‌ها برای ارتباط با هوش مصنوعی برخوردار هستند. طبق داده‌های تحلیلی TechRadar و PCMag، اطلس اولین مرورگری است که ChatGPT را در ساختار اصلی خود جا داده است.
در جدول زیر، با سایر تفاوت‌های موتور جستجو Atlas ، کروم، اج و سافاری آشنا می‌شوید:
| ویژگی‌های مهم | مرورگر ChatGPT Atlas | مرورگر Google Chrome | مرورگر Microsoft Edge | مرورگر Apple Safari |
| نوع هوش مصنوعی | چت‌بات ChatGPT | افزونه‌های خارجی (مثل Gemini یا Copilot) | دسترسی جزئی به Copilot | دسترسی محدود به Siri و Reader Mode |
| تعامل با هوش مصنوعی در حین جست‌وجو | دارد؛ خلاصه‌سازی و ویرایش مستقیم محتوا | ندارد | محدود | ندارد |
| حافظه مرورگر هوشمند | دارد؛ تحت کنترل کاربر | ندارد | ندارد | ندارد |
| امنیت داده و حریم خصوصی | تنظیمات اختصاصی و کنترل داده توسط کاربر | وابسته به سرویس‌های گوگل | ذخیره ابری مایکروسافت | وابسته به iCloud |
| سرعت پاسخ هوش مصنوعی | بسیار سریع با کش داخلی | متوسط | نسبتاً کند | ندارد |
| پیشنهادهای شخصی‌سازی‌شده | بله، بر اساس رفتار مرور | محدود به تاریخچه جست‌وجو | جزئی | بسیار محدود |
مزایا، محدودیت‌ها و چالش‌های استفاده از ChatGPT Atlas
مهم‌ترین مزیت این مرورگر، دسترسی رایگان برای همه کاربران است؛ البته در حال حاضر برای همه فعال نیست. علاوه‌براین، مرورگر ChatGPT Atlas مزایای دیگری هم دارد که عبارت‌اند از:
- خلاصه‌سازی و تحلیل خودکار محتوای صفحات
- شخصی‌سازی نتایج جست‌وجو بر اساس عادت‌های کاربر
- صرفه‌جویی در زمان با کاهش نیاز به جابه‌جایی میان تب‌ها
- پشتیبانی از امنیت و حریم خصوصی کنترل‌شده توسط کاربر
همچنین، از جمله محدودیت‌ها و چالش‌های اطلس باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- دسترسی محدود برای کاربران نسخه رایگان Chat GPT
- محدودیت دسترسی در Agent Mode؛ به‌دلیل حفظ امنیت
- ریسک امنیتی در Agent Mode در صورت بی‌احتیاطی کاربر
آینده مرورگر وب با هوش مصنوعی اطلس
بر اساس گزارش رسمی OpenAI، مرورگر ChatGPT Atlas، یک انقلاب بزرگ در تجربه کاربران در وب‌گردی و جست‌وجوی محتواهای مختلف است؛ بنابراین، تعامل ما با دنیای دیجیتال، از جست‌وجوهای ساده در گوگل به درک عمیق و تحلیل محتوا تبدیل می‌شود. این مرورگر با برخورداری از مدل‌های زبانی پیشرفته GPT، یادگیری از رفتار کاربر و دسترسی به داده‌های لایو، در حال شکل‌دادن به آینده است. در این آینده نزدیک، وب‌گردی فقط در مشاهده صفحات خلاصه نمی‌شود و هوش مصنوعی، پابه‌پای شما به جست‌وجو ادامه می‌دهد.
مرورگر هوش مصنوعی جدید OpenAI چگونه کار می‌کند؟
برخلاف مرورگرهای قدیمی که فقط یک واسطه برای دسترسی به سایت‌ها هستند، اطلس از هوش مصنوعی کمک می‌گیرد. برای درک این موضوع، مراحل عملکرد Chat GPT Atlas را به‌ترتیب مطالعه کنید:
- مرحله اول؛ شناسایی زمینه صفحه (Context Detection): در اولین مرحله، محتوای صفحه سایت توسط مرورگر شناسایی و دسته‌بندی می‌شود. اطلس، موضوع مورد نظر شما یا حوزه فعالیت‌تان را در این مرحله درک می‌کند؛ مثلاً مطالعه علمی، خرید آنلاین یا نوشتن متن.
- مرحله دوم؛ پردازش هوش مصنوعی (AI Processing): اطلس از مدل‌های GPT برای تحلیل متن یا تصویر کمک می‌گیرد. در این مرحله، اطلاعات یا محتواها خلاصه یا بازنویسی می‌شوند و ChatGPT در همان لحظه به پرسش‌های شما پاسخ می‌دهد.
- مرحله سوم؛ تعامل بلادرنگ با کاربر (Real-Time Interaction): در هر لحظه‌ای که اراده کنید، به امکانات ChatGPT دسترسی دارید؛ مثلاً می‌توانید، از آن بخواهید که بخشی از مقاله را توضیح دهد یا ترجمه کند.
- مرحله چهارم؛ یادگیری و شخصی‌سازی (Learning & Personalization): در آخرین مرحله عملکرد، اطلس از حافظه مرورگر برای یادگیری عادات و رفتارهای شما در حین سرچ کردن استفاده می‌کند؛ در نتیجه، پاسخ‌ها و پیشنهادها را متناسب با نیازهای خودتان ارائه می‌دهد.
چرا Chrome در خطر است؟
تهدید اصلی این است که اطلس، تجربه وب‌گردی را از «جست‌وجوی مبتنی بر لینک» به «جست‌وجوی مبتنی بر پاسخ و درک عمیق» تغییر می‌دهد. این تغییر بزرگ، مدل سنتی موتور جست‌وجوی گوگل را که به تبلیغات و نمایش لینک‌ها وابسته است، به چالش می‌کشد؛ بنابراین، ممکن است که جایگاه کروم در سال‌های آینده به خطر بیفتد.
گوگل هنوز قابلیت هوش مصنوعی را در کروم پیاده‌سازی نکرده است و فعلاً از OpenAI عقب است. طبق گزارش The Verge و Ars Technica، اطلس این قدرت را دارد که جایگاه کروم را به‌عنوان محبوب‌ترین مرورگر در جهان به چالش بکشد.
از جمله دلایل اصلی تهدید Chrome توسط اطلس:
- قابلیت Agent Mode، همه کارها را خودکار انجام می‌دهد.
- مدل اقتصادی اطلس مبتنی بر خدمات، است ، نه تبلیغات.
- سرعت پاسخ و عملکرد هوش مصنوعی در اطلس بالاتر از افزونه‌های کروم است.
- اطلس پاسخ را مستقیماً در مرورگر تولید می‌کند؛ آن هم بدون نیاز به جست‌وجوی گوگل.
آیا آینده مرورگرهای ما در گروی اطلس است؟
همان‌طور که مطالعه کردید، مرورگر ChatGPT Atlas، نشانه‌ای از تغییر بزرگ در نحوه تعامل ما با اینترنت است. بنابراین، بله آینده مرورگرهای ما تا حد زیادی در گرو مرورگر اطلس است. این مرورگر، مسیر جدیدی را برای دسترسی به هوش مصنوعی در اینترنت ارائه می‌دهد؛ در نتیجه، به احتمال زیاد سایر مرورگرها هم مجبور به پیروی از این مسیر می‌شوند. برای مطالعه سایر مطالب تخصصی در زمینه هوش مصنوعی و فناوری‌های جدید، پیشنهاد می‌کنیم که بقیه مقالات بلاگ HDM را هم بخوانید.
