15 آذر 1404
سال ۲۰۲۵، سالِ رقابت بین مرورگرهای مبتنی بر هوش مصنوعی است؛ هوش مصنوعی ChatGPT با ارائه ChatGPT Atlas و گوگل با قابلیت AI Mode در حال رقابت هستند. نکته مهم اینجاست که مرورگرها از حالت سنتی خودشان خارج شدهاند؛ بنابراین، لازم نیست دقایق زیادی را بین سایتهای نتایج جستوجوی گوگل صرف کنید تا به پاسخ برسید. کافی است، وارد مرورگر اطلس یا صفحه AI Mode گوگل شوید، هرچه میخواهید بپرسید و مثل یک دستیار هوشمند، با آنها گفتوگو کنید. در این راهنما از بلاگ hdm، به مقایسه ChatGPT Atlas و Google AI Mode میپردازیم تا دقیقتر از همیشه جستوجو کنید.
رویکرد OpenAI و Google در طراحی ابزارهای جستجوی هوشمند
OpenAI با طراحی مرورگر ChatGPT Atlas تلاش کرد تا تجربه جستوجو را از «فرایند جستوجو محور» به «فرایند پاسخمحور» تبدیل کند. یعنی دیگر مجبور نیستید که لینک چندین سایت را بررسی کنید؛ بلکه ابتدا پاسخ را میگیرید و فقط برای اطمینان از اطلاعات آن به منابع یا سایت مراجعه میکنید. مرورگر اطلس فعلاً فقط برای سیستم macOS ارائه شده است و نسخههای ویندوز، iOS و اندروید آن بهزودی منتشر میشوند.
گوگل در مقابل، AI Mode را یک لایه هوشمند برای موتور جستوجوی کلاسیک خودش میداند. هدف گوگل این بود که کاربران همچنان به قدرت ایندکس عظیم Google Search دسترسی داشته باشند؛ اما پاسخها با هوش مصنوعی خلاصه، تجزیهوتحلیل و سازماندهی شوند. در AI Mode، گوگل بیشتر بر ترکیب «جستوجوی سنتی + مدل هوش مصنوعی» تمرکز کرده است؛ یعنی ابتدا بهترین نتایج را از ایندکس استخراج میکند و سپس، با مدلهای هوش مصنوعی Gemini نسخه خلاصهشده را ارائه میدهد. برای دسترسی به حالت AI گوگل باید وارد صفحه google.com/aimode شوید.
معماری هوش مصنوعی و مدلهای زبانی در Atlas و AI Mode
مهمترین تفاوت معماری این دو مرورگر این است که ChatGPT Atlas کاملاً روی معماری مستقل مدلهای GPT قرار دارد؛ اما Google AI Mode بر اساس ترکیب معماری مدلهای Gemini با موتور جستوجوی سنتی گوگل کار میکند؛ به زبان سادهتر، اطلس روی مدلهای هوش مصنوعی تکیه دارد و AI Mode گوگل همچنان «جستوجومحور» است. در جدول زیر، مقایسهای از معماری این دو مرورگر یا ابزار را مشاهده میکنید:
| فاکتورهای مقایسه ChatGPT Atlas و Google AI Mode | مرورگر ChatGPT Atlas | قابلیت Google AI Mode |
| مدل زبانی اصلی | سری GPT-5 و GPT-4.1 Turbo | مدل Fast Gemini و نسخه 3 |
| منطق معماری | مشابه چتباتهای هوش مصنوعی با جستوجوی خیلی سریع | مشابه چتباتهای هوش مصنوعی با دسترسی به نتایج جستوجوی گوگل |
| نوع پردازش | پاسخ بر اساس مدل هوش مصنوعی GPT و دسترسی به دادههای وب | استخراج نتایج از SERP + تحلیل با کمک Gemini |
| نحوه ادغام دادهها | ادغام همزمان دادهها از محیط وب، دیتابیسها و حافظه مدل هوش مصنوعی | ادغام نتایج جستوجوی گوگل با مدل زبانی Gemini و AI Overview |
| هدف اصلی معماری | ارائه پاسخ مستقل از نتایج جستوجو | ارائه پاسخ سریع همراه با امکان بررسی لینکها و نتایج جستوجوی گوگل |
عملکرد و سرعت پردازش در اطلس و AI Mode
از نظر عملکرد، ChatGPT Atlas در پردازش پرامپتهای پیچیده یا چندمرحلهای و تحلیل عمیق دادهها سرعت بیشتری دارد؛ زیرا پاسخ را مستقیم از مدل هوش مصنوعی GPT و ابزارهای داخلی خودش مثل Agent Mode استخراج میکند. بهلطف این معماری پیشرفته، پردازش سؤالات چندبخشی یا تحلیلی (مثل مقایسههای فنی، تحلیل داده یا تولید محتوای تخصصی) در عرض چند ثانیه انجام میشود.
در مقابل، AI Mode گوگل برای پاسخدهی باید ابتدا نتایج را ایندکس کند، سپس آنها را با مدل Gemini پردازش و خلاصهسازی کند. همین فرایند چندمرحلهای باعث میشود سرعت پردازش آن در درخواستهای سنگین کمی کندتر باشد، اما در پرسوجوهای عمومی یا موضوعات خبری به دلیل قدرت ایندکس گوگل، عملکرد بسیار سریع و بهینهای دارد.
منابع داده و دقت پاسخها در ChatGPT Atlas و Google AI Mode
مهمترین تفاوت Atlas و AI Mode در این است که AI Mode گوگل باتکیهبر دیتابیس عظیم ایندکس خود فعالیت میکند؛ بنابراین گوگل معمولاً در موضوعات خبری دقت بیشتری دارد و اطلس در تحلیلهای عمیق دقیقتر ظاهر میشود.
در جدول زیر، به مقایسه مرورگر اطلس با حالت هوش مصنوعی گوگل از نظر منابع داده و دقت پاسخها میپردازیم:
| فاکتورهای مقایسه
OpenAI vs Google AI Mode |
ChatGPT Atlas | Google AI Mode |
| منابع داده | وب، مدل GPT، دیتابیس پلتفرم OpenAI | ایندکس گوگل، هوش مصنوعی Gemini |
| دقت پاسخها | بسیار بالا؛ مخصوصاً در تحلیل و پاسخهای چندمرحلهای | بسیار بالا؛ مخصوصاً در موضوعات خبری، علمی و دادههای لحظهای |
| خطر خطا | خطای کم در تحلیل؛ خطای متوسط در پوشش دادههای خبری بسیار جدید | خطای کم در دادههای واقعی و جستوجوی عمیق (Deep Search) |
| نحوه استناد به مطالب | ارائه لینکهای تایید شده در متن پاسخ | ارائه لینکهای جستوجوی گوگل همراه با پاسخ |
تعامل هوشمند و خودکارسازی؛ Agent Mode در برابر Deep Search
در مطالب تخصصی در سطح بینالمللی، مطالبی با عنوان “ChatGPT Atlas vs Google AI Mode” منتشر شدهاند که به دو ویژگی مهم اشاره میکنند؛ ویژگی Agent Mode در اطلس و ویژگی Deep Search در حالت AI گوگل.
برای درک تفاوت ChatGPT Atlas و AI Mode گوگل، این دو ویژگی را جداگانه بررسی میکنیم:
- ویژگی Agent Mode: قابلیتی در ChatGPT Atlas است که مثل یک دستیار خصوصی، وظایف چندمرحلهای را خودکار و طبق دستورات شما انجام میدهد. مثلاً اگر تسک «برای سفر استانبول برنامهریزی کن» را برعهده Agent Mode بگذارید، خودش مراحل را انجام میدهد؛ مثلاً قیمت پرواز را چک میکند، لیست هتلها را میآورد، برنامه روزانه میچیند و همه را در یک فایل ارائه میدهد.
- ویژگی Deep Search: قابلیت جستوجوی پیشرفته گوگل است؛ دیپ سرچ، با تحلیل عمیق صفحات وب، دقیقترین نتایج را همراه با منبع و لینک مستقیم ارائه میدهد. مثلاً سوال پیچیده «بهترین کشور برای مهاجرت کاری در 2025 با توجه به کمبود نیروی متخصص IT چیست؟» را میتوانید، در این ویژگی مطرح کنید.
تجربه کاربری در ChatGPT Atlas بهتر است یا AI Mode گوگل؟
هر دو ابزار ChatGPT Atlas و Google AI Mode تمرکز خاصی روی سادگی، سرعت، دسترسیپذیری و تجربه کاربری دارند؛ اما هرکدام رویکرد متفاوتی برای طراحی رابط در نظر گرفتهاند. اما کدام تجربه کاربری بهتر است؟
مرورگر اطلس برای کاربرانی مناسب است که میخواهند، همهچیز در یک محیط منسجم و بدون حواسپرتی انجام شود. طراحی مینیمال، صفحه پاسخمحور و دسترسی مستقیم به ابزارها باعث میشود، حس کار با یک Workspace هوشمند را داشته باشید. در مقابل، AI Mode گوگل برای افرادی جذابیت دارد که علاوهبر تحلیل هوش مصنوعی میخواهند، به لینک سایتها و نتایج جستوجوی گوگل دسترسی داشته باشند.
حافظه، یادگیری و شخصیسازی در ChatGPT Atlas و AI Mode
در زمینه حافظه و شخصیسازی، ChatGPT Atlas با قابلیت Memory و ذخیرهسازی اطلاعات در سطح بالاتری قرار دارد. اطلس قابلیت یادگیری عادات کاربر، لحن او، سبک نگارش، موضوعات مورد علاقه و حتی پروژههای در حال انجام را دارد. این یادگیری در بلندمدت باعث میشود، خروجیها هوشمندتر، شخصیسازیشدهتر و مطابق رفتار واقعی کاربر باشند.
در مقابل، AI Mode گوگل معمولاً از رفتار جستوجوی کاربر برای پیشنهاددهی استفاده میکند؛ و همچنین، شخصیسازی آن مبتنی بر «الگوهای جستوجو» است. البته، هر دو ابزار دارای تاریخچه گفتوگو یا Chat History هستند و همه مکالمات را ذخیره میکنند؛ بنابراین، در هر دو ابزار میتوانید، دوباره به نقطه دلخواهتان برگردید و ادامه سوالاتتان را مطرح کنید.
امنیت داده و حریم خصوصی در دو اکوسیستم هوش مصنوعی
در ChatGPT Atlas، دادههای کاربر تاحدامکان روی دستگاه یا محیط حساب کاربری خودش پردازش میشوند؛ از طرفی، OpenAI تأکید کرده است که دادههای اطلس در مدلهای عمومی برای آموزش مجدد استفاده نمیشوند. قابلیت Google AI Mode هم استانداردهای امنیتی بسیار سختگیرانهای دارد و گوگل از مدلهای امنیتی چندلایه استفاده میکند. همچنین، در هر دو مدل این قابلیت وجود دارد که تاریخچه مکالمات یا دیتاها کاملاً حذف شوند.
دسترسی، نصب و سازگاری؛ کدام پلتفرم شروع سادهتری دارد؟
ChatGPT Atlas بهعنوان یک مرورگر مستقل باید دانلود و نصب شود؛ البته، فعلاً کاربران سیستمعامل macOS اجازه دانلود این مرورگر را دارند. در مجموع، افرادی که میخواهند، محیط کاری هوش مصنوعی ثابت و متمرکز داشته باشند، اطلس را در نظر میگیرند. در عوض، Google AI Mode نیازی به نصب هیچ ابزار جدیدی ندارد و مستقیم از طریق مرورگرها در دسترس است. کافی است، وارد صفحه google.com/aimode شوید و به حالت AI گوگل دسترسی پیدا کنید.
تأثیر Atlas و AI Mode بر آینده جستجو و سئو
با معرفی ChatGPT Atlas و Google AI Mode، دنیای سئو بهسمت «بهینهسازی برای مدلهای هوش مصنوعی» حرکت میکند؛ بنابراین، بسیاری از متخصصان سئو در تلاش هستند که مطالب سایتهای تحت مدیریتشان را در نتایج اطلس یا AI Mode Google بیاورند. در زمینه تبلیغات، احتمالاً از قابلیتهای Google AI Mode برای بهینهسازی کمپینهای گوگل ادز استفاده شود؛ البته، این موضوع هنوز جدی نشده است و به ابزار، بستر مناسب و استراتژیهای تخصصی نیاز دارد.
در جدول زیر، مقایسهای از تأثیر این دو ابزار را بر سئو و تبلیغات آنلاین مشاهده میکنید:
| معیار مقایسه ChatGPT Atlas و Google AI Mode | مرورگر ChatGPT Atlas | قابلیت Google AI Mode |
| رویکرد در مقابل سئو | تمرکز بر ارائه پاسخ سریع بدون نیاز بررسی سایتها، کاهش کلیک روی لینکها | حفظ نمایش لینکها و تقویت آن با هوش مصنوعی |
| تأثیر بر بهینهسازی سئو | تا حدودی منفی؛ بهدلیل استقبال کاربران از پاسخ هوش مصنوعی تا سرچ در گوگل | تا حدودی مثبت؛ بهدلیل تلاش مدیران سایتها برای حضور در نتایج پاسخهای AI Mode |
| فرصتهای جدید برای سئو | بهینهسازی برای مدلهای زبانی و پاسخمحور | بهینهسازی سایت برای ظاهر شدن در بخشهای AI Summary و Deep Search |
| تهدیدهای سئویی | کاهش ترافیک ارگانیک سایتها | افزایش رقابت برای دیده شدن در بالای صفحه جستوجو |
مدلهای زبانی ChatGPT Atlas و Google AI Mode چگونه پاسخها را شکل میدهند؟
در ChatGPT Atlas، پاسخها بر پایه مدلهای GPT-5 و GPT-o1 ارائه میشوند. نحوه پاسخ دادن اطلس، معمولاً با استدلال و تحلیل همراه است و پاسخها انگار از زبان یک «تحلیلگر» بیرون میآیند. اطلس، ابتدا موضوع را میشکافد، سپس آن را جمعبندی میکند و در نهایت، پیشنهاد عملی ارائه میدهد؛ در نتیجه خروجی بیشتر شبیه یک گزارش کارشناسی است تا پاسخ ساده هوش مصنوعی.
در Google AI Mode، پاسخها بر اساس مدل زبانی Gemini و ایندکس جستوجوی گوگل ارائه میشوند. بههمین دلیل، پاسخهای حالت AI Mode گوگل، جزئیات بیشتری دارند و همیشه لینکهای واقعی پشت آنها قرار میگیرند.
یادگیری مداوم و انطباق پاسخها در ChatGPT Atlas و AI Mode
ChatGPT Atlas با استفاده از حافظه اختصاصی و قابلیت Adaptive Learning، رفتار کاربر را بهمرور تحلیل میکند و میشناسد؛ بنابراین، ساختار پاسخها را بر اساس نیازهای واقعی او تنظیم میکند. این مدل قابلیت یادگیری سبک نوشتار، اهداف، پروژهها و الگوهای تصمیمگیری کاربران را دارد؛ در نتیجه، خروجیهای آن شخصیسازیشده و مبتنی بر دادههایی هستند که شما قبلاً در اختیارش گذاشتهاید.
در نقطه روبهرو، Google AI Mode به الگوهای جستوجو و دادههای عمومی کاربران وابسته است؛ بنابراین، یادگیری آن «رفتاری» است نه «تعاملی». به زبان سادهتر، گوگل AI Mode از روی رفتار شما در سوال پرسیدن، فیدبک دادن یا جستوجو کردن یاد میگیرد. در مجموع، قابلیت یادگیری اطلس عمیقتر از AI Mode است.
شفافیت منابع و دقت ارجاعدهی در Atlas و AI Mode
Google AI Mode در زمینه شفافیت منابع بسیار قدرتمندتر از اطلس ظاهر شده است؛ زیرا برای هر اطلاعاتی که ارائه میکند، لینکهای واقعی، بخشی از صفحه سایت و منابع دقیق را نمایش میدهد. این نحوه عملکرد باعث میشود، AI Mode برای تحقیقات دانشگاهی و دسترسی به خبرهای روز مناسب باشد.
در عوض، ChatGPT Atlas تحلیلهای خود را براساس مدل هوش مصنوعی چتجیپیتی ارائه میدهد؛ بنابراین، اگرچه از حافظه و دادههای وب کمک میگیرد، اما لینک منابع یا سایتها در خروجیهای آن کمتر دیده میشود. در مورد این موضوع خاص، شفافیت گوگل بیشتر از مرورگر ChatGPT Atlas است.
مدیریت تبها و جریان کاری؛ مزیت مرورگر اطلس در برابر محیط گوگل
مرورگر اطلس برای مدیریت تبها، پروژهها و تسکهای کاری طراحی شده است؛ بنابراین، همزمان هم به مدل هوش مصنوعی دسترسی دارید و هم اسناد، سایتها، فایلها و منابع در اختیارتان قرار دارند. این در حالی است که Google AI Mode فقط یک لایه هوش مصنوعی روی موتور جستوجوی گوگل است؛ بنابراین، حالت AI گوگل عملاً یک «مرورگر» محسوب نمیشود.
بهطورکلی، مزایای مرورگر اطلس نسبت به محیط گوگل AI عبارتاند از:
- مدیریت تبها با قابلیت گروهبندی و بررسی سریع
- Workspace یکپارچه برای دسترسی به پروژهها، اسناد و تحلیلهای طولانی
- امکان اجرای Agent Mode برای انجام وظایف در حالت اتوماتیک بدون نیاز به نظارت شما
- طراحی یکپارچه و بدون وابستگی به اکوسیستم جستوجوی خارجی (مثل موتور جستوجوگر گوگل)
بالاخره کدام بهتر است؛ ChatGPT Atlas یا Google AI Mode؟
در این راهنمای جامع، به مقایسه ChatGPT Atlas و Google AI Mode و ویژگیهای خاص هر کدام اشاره کردیم. بنابراین، اگر هدفتان تحلیل عمیق، انجام کارهای چندمرحلهای، اجرای خودکار وظایف و کارهای حرفهای است، ChatGPT Atlas را حتماً امتحان کنید؛ اما اگر اطلاعات دقیق، لینک منابع، جستوجوی سریع و دسترسی ساده بدون نصب مرورگر برایتان اهمیت دارد، بهسراغ Google AI Mode بروید. هر دو ابزار، انقلابی در «جستوجو در فضای دیجیتال» هستند و کاربردهای خاص خودشان را دارند؛ بنابراین، طبق نیازها و خواستههای خودتان تصمیم بگیرید.
برای مطالعه مطالب مشابه و آشنایی بیشتر با قابلیت مرورگرهای هوش مصنوعی، سایر مطالب بلاگ hdm را مطالعه کنید. همچنین، برای دریافت مشاوره تخصصی درباره بهینهسازی سئو سایت و ظاهر شدن در خروجیهای هوش مصنوعی با ما از طریق 88690818 – 021 تماس بگیرید.
